Kontent qismiga oʻtish

Klita

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Klita (qadimgi yunoncha: Κλείτη qadimgi yunoncha: Κλείτη) — yunon afsonalari qahramoni, dolionlar qiroli Kizikning rafiqasi, rodoslik Apollonius qalamiga mansub „Argonautica“ poemasining bosh qahramoni. U erining fojiali oʻlimidan soʻng, oʻz joniga qasd qilgan.

Klita Troasdagi Perkot shahri hukmdori Meropning qizi deyiladi. Uning otasi va ikki ukasi Gomerning "Iliada" poemasida[1] ham qayd etilgan. Klitaning oʻzi esa keyingi davrlar manbalarida uchraydi. Rodoslik Apollonius xabar qilishicha, Propontis qirgʻogʻida yashagan Dolion qabilasining qiroli Kizik „boy qalin evaziga“ unga uylanadi[2]. Toʻydan koʻp oʻtmay, Argonauts Dolions mamlakati qirgʻogʻiga tushadi. Ular qoʻyning oltin terisi uchun Kolxisga suzib ketayotgan edi. Ularni iliq qarshi olishadi. Biroq, argonavtlar suzib ketgandan koʻp oʻtmay, Argo dengizda boʻronga duch kelib, tunda oʻsha qirgʻoqqa kelib uriladi. Tun zulmatida kechagi xayrlasjgan doʻstlar bir-birlarini tanimay, orada Kizik halok boʻlgan jang boshlandi. Erining oʻlimidan xabar topgan Klita ham oʻz joniga qasd qilib, oʻzini osib qoʻyadi. Apolloniyning soʻzlariga koʻra, nimfalar uning oʻlimiga shunchalik qaygʻurishadiki, ularning koʻz yoshlaridan paydo boʻlgan irmoq marhuma nomi bilan atala boshlagan[2][3]. Tadqiqotchilar „Argonavtika“ning tegishli qismini ellin davriga xos boʻlgan sentimental (hssiy-joʻshqinli) ruhdagi etiologik hikoya deb hisoblashadi[4][2].

Rodoslik Apollonius va Valerius Flakusga yozgan scholia muallifining soʻzlariga koʻra, Kleita farzandsiz vafot etgan. Biroq, scholiast tomonidan eslatib oʻtilgan Neanthes ismli yozuvchi, otasining ismini olgan Klit va Kizikning oʻgʻli haqida yozadi[4].

Afsonaning muqobil namunasi ham boʻlib, unga koʻra, Cyzicus Klitaga emas, balki Piasning qizi Larisaga uylangan[4].

  1. Гомер 2008.
  2. 2,0 2,1 2,2 Аполлоний Родосский 2001.
  3. Чистякова 2001.
  4. 4,0 4,1 4,2 Weicker 1921.
  1. Аполлоний Родосский. Аргонавтика. М.: Ладомир, 2001. ISBN 5-86218-288-8. 
  2. Гомер. Илиада. М.: Наука, 2008. ISBN 978-5-02-025210-3. 
  3. Чистякова „Сказание об аргонавтах, его история и поэма «Аргонавтика» Аполлония Родосского“, . Аполлоний Родосский. Аргонавтика. М.: Ладомир, 2001 — 141—172-bet. 
  4. Weicker. Kleite 1 : [nem.] // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1921. — Bd. XI, 1. — Kol. 655.