Kontent qismiga oʻtish

Kazak qoʻshiqlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Konstantin Makovskiyning Zaporojskiy kazak asari (1884)

Kazaklar qoʻshiqlari – kazaklar tomonidan yaratilgan milliy xalq qoʻshiqlari.

Ukrainaning Dnepropetrovsk viloyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]
„Mykluho Maklay“ – „Oy z-za gori, da shche y z-za limanu“

Dnipropetrovsk kazak qoʻshiqlari (ukraincha: Козацькі пісні Дніпропетровщини), Dnepropetrovsk viloyatining Zaporojye kazaklari qoʻshiqlari shoshilinch himoyaga muhtoj nomoddiy madaniy meros roʻyxatiga kiritilgan[1][2][3]. Kazak qoʻshiqlari anʼanaviy ravishda erkaklar qoʻshigʻini oʻz ichiga oladi[4]. Hozirgi kunda kazak qoʻshiqlari kamdan-kam hollarda aralash guruhlarda, koʻpincha ayollar tomonidan ijro etiladi. YuNESKO roʻyxatida „Krinitsa“, „Boguslavochka“ va „Pershotsvit“ xor guruhlari qayd etilgan[5][6].

Nomoddiy madaniy meros roʻyxatida

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2014-yilda Dnepropetrovsk viloyatida kazak qoʻshiqlarini YuNESKOning nomoddiy merosi roʻyxatiga kiritish uchun nomzodlik dosyesi tashabbuskor guruhi boshlangan. 2016-yil 28-noyabrda Nomoddiy madaniy merosni himoya qilish qoʻmitasi Dnepropetrovsk viloyati kazak qoʻshiqlarini shoshilinch himoyaga muhtoj boʻlgan nomoddiy madaniy meros roʻyxatiga kiritgan. Qoʻmita maʼlumotlariga koʻra, mintaqadagi kazaklar jamoalari tomonidan kuylangan bu asarlarda urush fojiasi va askarlarning shaxsiy tajribalari haqida soʻz boradi. Qoʻshiq matnlari oʻtmish bilan maʼnaviy aloqalarni saqlaydi va ayni paytda qiziqarlidir[1].

Tadqiqotlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kazak qoʻshiqlarining birinchi transkripsiyalangan majmuasi 1997-yilda bandurachi Viktor Kirilyenko tomonidan nashr etilgan. 2000-yillarning boshlarida Dnepropetrovsk milliy universiteti xodimlari tomonidan ushbu xalq qoʻshiqlarini koʻproq transkripsiya qilish uchun Dnepropetrovsk viloyatiga ekspeditsiyalar olib borilgan[7].

„Oy na gori ta i jentsi jnut“.
„Oy, ti, divchino, moya ti zore“.
„Oy, bida, bida, chaitsi-nebozi“.
„Oy, u poli mogila“.
„U dibrovi chorna galka“.
„Oy, ne sviti, misyachenku“.
„Stogne viter vilniy v poli“.
„Hey, ne divuyte, dobriy lyudi“.
„Zasvistaliy kozachenki v poxod z polunochi“.
„Dobriy vechir tobi, zelena dibrovo“.

 

Yana qarang

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ 1,0 1,1 Cossack’s songs of Dnipropetrovsk Region
  2. ↑ Oblokova kartka „Dnipropetrovsk’s Cossack songs“
  3. ↑ „Traditions from Portugal, Uganda and Ukraine inscribed on the List of Intangible Cultural Heritage in Need of Urgent Safeguarding“. UNESCO (2016-yil 29-noyabr).
  4. ↑ „Козацькі пісні Дніпропетровщини вже в охоронному списку ЮНЕСКО. Що це змінить?“. Радіо Свобода.
  5. ↑ Marina, Zoia; Romashko, Oleksandra (July 21, 2022). "Cossack antiquities of Dnipropetrovsk region according to the research of the DNU expedition". Universum Historiae et Archeologiae 4 (2): 168–173–168–173. doi:10.15421/26210428. Archived from the original on 2023-03-19. https://web.archive.org/web/20230319044009/http://uha.dp.ua/index.php/UHA/article/view/173. Qaraldi: 2024-03-22. 
  6. ↑ THE „IMPERIAL“ AND THE „COSSACK“ IN THE SEMIOTICS OF EKATERINOSLAV-DNIPROPETROVSK. The Controversies of the Foundation Myth, by Andrii Portnov and Tetiana Portnova
  7. ↑ „Cossack songs of Dnipropetrovsk region“.

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Kazak_qoʻshiqlari&oldid=4307512" dan olindi