Kontent qismiga oʻtish

Karen Allen

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Karen Allen
Tavalludi
Karen Jane Allen

5-oktyabr 1951-yil (1951-10-05) (73 yosh)
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Aktrisa, Tadbirkor
Faoliyat yillari 1977-hozirgacha
Turmush oʻrtogʻi
Kale Browne
(turm. 1988; ajr. 1998)
Bolalari 1 nafar
Veb-sayti karenallen-actor-director.com

Karen Jane Allen (1951-yil 5-oktyabrda tugʻilgan)[1] — amerikalik kino va sahna aktrisasi. „Animal House“ (1978) filmida debyut qilganidan soʻng, u Raiders of the Lost Ark (1981) filmidagi Marion Revenwood bilan birgalikda Harrison Fordga qarshi oʻynagan obrazi orqali mashhur boʻladi. Keyinchalik u „Indiana Jons va Kristal boshchanogʻi qirolligi“ filmlarida rol ijro etadi (2008). Shuningdek, u Starman (1984) va Scrooged (1988) filmlarida ham rol oʻynagan. Uning sahna ishi Broadwaydagi spektakllarni oʻz ichiga olgan va u sahnada ham, filmda ham rejissorlik faoliyatini olib borgan.

Allen Carrolltonda (Illinoys shtati)[2] universitet professori Ruth Patricia (qizlik familyasi: Howell) va FQB agenti Carroll Thompson Allen oilasida tugʻilgan. U ingliz, irland, shotland va uels millatiga mansub[3]. Otasining ishi oilani tez-tez koʻchib yurishga majbur qiladi. „Men deyarli har yili koʻchib oʻsganman va shuning uchun men har doim maktabda yangi bola boʻlganman va har doim, qaysidir maʼnoda doimiy doʻstlikdan mahrum boʻlganman“, deydi Allen 1987-yilda[4]. Allenning aytishicha, otasi oilada juda kam boʻlgan. U oʻzi va uning ikki singlisi ayollar ustunlik qiladigan oilada oʻsganini his qilgan[5]. U 17 yoshida Maryland shtatining Lanham shahridagi DuVal oʻrta maktabini tugatgandan soʻng, ikki yil davomida moda institutida sanʼat va dizaynni oʻrganish uchun New York shahriga koʻchib oʻtadi[6].

Allen keyinchalik Maryland universiteti kampusida butik ochadi[7] va Janubiy va Markaziy Osiyo boʻylab sayohat qiladi[8]. U George Vashington universitetida tahsil oladi va Vashingtondagi Vashington teatr laboratoriyasi eksperimental kompaniyasida oʻqishni va ishlashni boshlaydi[9]. 1974-yilda Allen Massachusets shtatidagi „Shakespeare & Company“ga qoʻshiladi[10]. Uch yil oʻtgach, u New York shahriga qaytib keladi va Lee Strasberg teatr institutida tahsil oladi[8].

Allen oʻzining dastlabki kino debyutini 1978-yilda National Lampoonʼs Animal House filmida amalga oshirgan. Uning keyingi ikki filmi 1979-yilda Sayohatchilar filmida va 1980-yilda Kichik doʻstlar doirasi filmlarida boʻlib, u yerda 1960-yillarda kollejning uchta radikal talabalaridan birini oʻynagan. U, shuningdek, 1979-yilda CBS telekanalining uzoq davom etgan „Knots Landing“ serialining pilot epizodida (mehmon yulduzi sifatida) paydo boʻlgan va Don Murray qahramoni Sid Fairgate va Sidning birinchi rafiqasi Susan Philbyning qizi Annie Fairgate rolini ijro etgan.

Allen, 2006-yil, Dallas Comic Con

Uning faoliyatini oʻzgartirgan roli Steven Spielberg tomonidan rejissorlik qilingan Raiders of the Lost Ark (1981) blokbaster filmi hisoblanadi. Unda u Indiana Jonsning(Harrison Ford) sevgilisi Marion Ravenwood rolini ijro etadi. Allen oʻzining ijrosi uchun eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofotiga sazovor boʻldi[11]. Bir nechta kichik filmlardan, jumladan, Ted Kotchef rejissori Ted Kotcheff tomonidan suratga olingan „Split Image“ dramatik trilleridagi bosh rollardan birini va Richard Marquand tomonidan suratga olingan „Until September“ (1984) romantik dramasi, shuningdek, boshqa sahna koʻrinishlaridan keyin u " Starman „ (1984) ilmiy-fantastik filmida Jeff Bridges bilan birga rol ijro etgan.

Allen 1982-yilda Broadwayda “The Monday After The Miracle" filmida debyut qildi[12]. 1983-yilda u Broadwaydan tashqarida „Extremities“ spektaklida bosh rolni ijro etadi[12]. U koʻpincha sahnadagi aktyorlik bilan shugʻullanish uchun kino rollarida tanaffuslar oladi. Allen 1987-yilda John Malkovich va Joanne Woodward ishtirokida Tennessi Williamsning "The Glass Menagerie" spektaklining Paul Newman rejissorligidagi versiyasida Laura rolida paydo boʻladi.

Allen 2008-yilda "Indiana Jons va Kristal boshchanogʻi qirolligi " filmining davomi uchun Marion Revenwood rolini takror ijro etadi. Unda u Indiana Jons bilan munosabatlarini yangilaydi va unga Henry Jones III ismli oʻgʻli borligini ochib beradi.

Allen 2012-yil oktabr oyida ochilgan New York shahridagi Cherry Lane teatrida Jon Fossening " Yoz kuni " filmining premyerasida suratga tushadi[13].

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1988-yilda Allen aktyor Kale Browne bilan turmush quradi va 1990-yilda Nikolas ismli oʻgʻil koʻradi. Er-xotin 1998-yilda ajrashishadi[14].

Oʻgʻli tugʻilgandan soʻng, Allen Nikolasni tarbiyalashga eʼtibor qaratish uchun televizion va filmlarda kichikroq rollarni qabul qila boshlaydi[15]. Nikolas oshpazlik kasbini tanlaydi va 2016-yil 22-dekabrda efirga uzatilgan Oziq-ovqat tarmogʻidagi Chopped tanlovida gʻolib chiqadi[16][17][18].

U trikotaj biznesi bilan yaqinlikni rivojlantiradi va 2003-yilda Massachusets shtatidagi Great Barrington shahrida oʻzining Karen Allen Fiber Arts toʻqimachilik kompaniyasini ochadi. Kompaniyaning Great Barrington shahridagi doʻkoni mavjud boʻlib, u Yaponiyada ishlab chiqarilgan trikotaj mashinasi[19] bilan Allen trikotaj buyumlari hamda mos dizaynerlar tomonidan ishlab chiqarilgan boshqa mahsulotlarni sotadi. Toʻqimachilik sanʼatidagi faoliyati uchun u 2009-yilda Moda texnologiya institutining faxriy magistri unvoniga sazovor boʻladi[20]. Allen, shuningdek, Great Barringtonda joylashgan Simonʼs Rockdagi Bard kollejida aktyorlikdan dars beradi. U Massachusets shtatida yashaydi[19]. Shuningdek, u rejissor sifatida ham faoliyat olib boradi[13].

Filmografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Filmlarda
Yil Sarlavha Role
1978 National Lampoonʼs Animal House Katy
1979 Manhattan Television Actor #2
The Wanderers Nina
1980 Cruising Nancy Gates
A Small Circle of Friends Jessica Bloom
1981 Raiders of the Lost Ark Marion Ravenwood
1982 Shoot the Moon Sandy
Split Image Rebecca/Amy
1984 Starman Jenny Hayden
1985 Until September Mo Alexander
1986 Terminus Gus
1987 The Glass Menagerie Laura Wingfield
1988 Backfire Mara McAndrew
Scrooged Claire Phillips
1989 Animal Behavior Alex Bristow
1991 Sweet Talker Julie Maguire
1992 The Turning Glory Lawson
Malcolm X Miss Dunne
1993 The Sandlot Mrs. Smalls
King of the Hill Miss Mathey
Ghost in the Machine Terry Munroe
1996 Ripper Dr. Claire Burton
1997 'Til There Was You Betty Dawkan
1998 Falling Sky Resse Nicholson
1999 The Basket Bessie Emery
2000 Wind River Martha
The Perfect Storm Melissa Brown
2001 In the Bedroom Marla Keyes
World Traveler Delores
2003 Briar Patch Butcher Lee
2004 Poster Boy Eunice Kray
When Will I Be Loved Alexandra Barrie
2008 Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull Marion Ravenwood
2010 White Irish Drinkers Margaret
2015 Bad Hurt Elaine Kendall
2016 Year by the Sea Joan Anderson
2019 Colewell Nora Pancowski
2021 Things Heard & Seen Mare Laughton
TBA Unsinkable Nancy Smith
Televizion rollar
Yil Sarlavha Rol Izohlar
1978 Lovey: A Circle of Children, Part II Elizabeth Televizion film
1979 Knots Landing Annie Epizod: „Pilot“
1981 East of Eden Abra Epizod: „Part Three“
1986 Alfred Hitchcock Presents Jackie Foster Epizod: „The Creeper“
1990 Challenger Christa McAuliffe Televizion film
Secret Weapon Ruth Televizion film
1993 Rapture Georgianne Corcoran Televizion film
Voyage Catherine „Kit“ Norvell Televizion film
1994 The Road Home Alison Matson 6ta epizod
1996 Hostile Advances: The Kerry Ellison Story Margaret Televizion film
Law & Order Judith Sandler Epizod: „Survivor“
1997 All the Winters That Have Been Helen Raven Televizion film
2001 Law & Order: Special Victims Unit Paula Varney Epizod: „Scourge“
My Horrible Year! Belinda Faulkner Televizion film
Shaka Zulu: The Citadel Katherine Farewell Televizion film
2009 A Dog Year Paula (voice) Televizion film
2010 November Christmas Claire Televizion film
2012 The Tin Star Eliza Flynn Televizion film
2014 Blue Bloods Betty Lowe Epizod: „Unfinished Business“
2020 50 States of Fright Sheriff Stallings 3ta epizod

Mukofotlar va nominatsiyalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yil Mukofot Kategoriya Nomanatsion ish Natija Havl
1981 Saturn Awards Best Actress Raiders of the Lost Ark Gʻolib [21][22]
1983 Theatre World Award Outstanding New York City Stage Debut Performance Monday After the Miracle Gʻolib [23][24]
1984 Saturn Awards Best Actress Starman Nominatsiya [22][25]
1988 3rd Independent Spirit Awards Best Supporting Female The Glass Menagerie Nominatsiya [22][26]
1990 Sant Jordi Awards Best Foreign Actress The Glass Menagerie Nominatsiya [22][24]
2009 AARP Movies for Grownups Awards Best Grownup Love Story (Over 50’s) (Shared with Harrison Ford) Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull Nominatsiya [22][27]
2016 Hamilton International Film Festival Best Actress Year by the Sea Gʻolib [22][28]
2020 35th Independent Spirit Awards Best Female Lead Colewell Nominatsiya [22]
2020 Chlotrudis Awards Best Actress Colewell Nominatsiya [22][29]
  1. Lukanic, Steven A. Film Actors Guide, 1993 — 37-bet. 
  2. „City of Carrollton, Illinois“. 9-dekabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-dekabr 2020-yil.
  3. Wloszczyna, Susan. „Allen and Riegert tend to the 'White Irish Drinkers'“. USA Today (15-sentabr 2010-yil). 3-oktabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-sentabr 2010-yil.
  4. Herman, Arthur. „Karen Allen Balances Tame, Sexy Roles“. United Press International. May 22, 1987.
  5. Labrecque, Jeff. „Karen Allen in 'Indiana Jones': The Girl Who Almost Got Away“ (Wayback Machine saytida 2014-10-18 sanasida arxivlangan). Entertainment Weekly. September 18, 2012. Accessed October 22, 2012.
  6. „About - Karen Allen“. karenallen-actor-director.com. Karen Allen. Qaraldi: 27-may 2018-yil.
  7. „Karen Allen: The Girl Next Door“. news.google.com. The Telegraph (22-iyul 1981-yil). Qaraldi: 27-may 2018-yil.
  8. 8,0 8,1 Wloszczyna, Susan. „Allen and Riegert tend to the 'White Irish Drinkers'“. USA Today (15-sentabr 2010-yil). 3-oktabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-sentabr 2010-yil.Wloszczyna, Susan (September 15, 2010). „Allen and Riegert tend to the 'White Irish Drinkers'“. USA Today. Archived from the original on October 3, 2012. Retrieved September 15, 2010.
  9. „About - Karen Allen“. karenallen-actor-director.com. Karen Allen. Qaraldi: 27-may 2018-yil.„About — Karen Allen“. karenallen-actor-director.com. Karen Allen. Retrieved May 27, 2018.
  10. Eaker, Sherry. The Back Stage Handbook for Performing Artists. New York: Back Stage Books, 1995, p. 78.
  11. „List of Best Actress Saturn Award winners“. 2014-yil 6-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-iyul.. Archived from the original (Wayback Machine saytida 2014-09-06 sanasida arxivlangan) on December 19, 2008.
  12. 12,0 12,1 Barton, Chris. „'Indiana Jones' Star Karen Allen Heads for the Stage“. Los Angeles Times (21-avgust 2012-yil). Qaraldi: 6-noyabr 2018-yil.
  13. 13,0 13,1 Kozinn, Allan. „Karen Allen Returns in 'Summer Day' at Cherry Lane Theater“. The New York Times (22-oktabr 2012-yil). Qaraldi: 22-oktabr 2012-yil.Kozinn, Allan (October 22, 2012). „Karen Allen Returns in 'Summer Day' at Cherry Lane Theater“. The New York Times. Retrieved October 22, 2012.
  14. Brownfield, Paul. „Hello, Karen? Itʼs Steven…“ Los Angeles Times. May 18, 2008.
  15. Kozinn, Allan. „Karen Allen Returns in 'Summer Day' at Cherry Lane Theater“. The New York Times (22-oktabr 2012-yil). Qaraldi: 22-oktabr 2012-yil.
  16. „Nicholas Browne, Chef“ (en). facebook.com. 26-fevral 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-oktabr 2019-yil.
  17. „"Chopped" Winner Seeks Funding for Massachusetts Cidery“ (en-US). Cider Culture (3-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 1-oktabr 2019-yil.
  18. „Can you afford a personal celebrity chef? You might be surprised“ (en-US). TownVibe (30-aprel 2019-yil). 2020-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-iyul.
  19. 19,0 19,1 Shaw, Dan. „Karen Allen at Home in the Berkshires“. The New York Times (31-iyul 2015-yil). Qaraldi: 31-iyul 2015-yil.
  20. „Annie Leibovitz to Give Keynote Address“. Fashion Institute of Technology (14-may 2009-yil). 16-oktabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-sentabr 2012-yil.
  21. „List of Best Actress Saturn Award winners“. 19-dekabr 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  22. 22,0 22,1 22,2 22,3 22,4 22,5 22,6 22,7 „Karen Allen Awards“. imdb.com (Index source only). Qaraldi: 16-dekabr 2021-yil.
  23. „Theatre World Award Past Recipients“. theatreworldawards.org (17-oktabr 2006-yil). 2015-yil 4-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-iyul.
  24. 24,0 24,1 „Karen Allen, "Marion Ravenwood"“. abc7chicago.com (25-sentabr 2009-yil).
  25. „Past Winners Database - 1984 12th Saturn Awards Awards“. Los Angeles Times (17-oktabr 2006-yil). 17-oktabr 2006-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  26. „Film Independent Spirit Awards 36 Years of Nominees and Winners“. filmindependent.org (2021).
  27. „Movies for Grownups Awards 2009“. aarp.org (2009).
  28. „Hamilton International Film Festival Awards Archive“. hamiltonfilmfestival.com (2017). 4-mart 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  29. „2020, 26th Annual Chlotrudis Awards“. chlotrudis.org (2020).