Jakiya Beysenboyev
Jakiya Beysenboyev | |
---|---|
qozoqcha: Жақия Бейсенбаев | |
Qozogʻiston Qoziyati SADUMining 3-qoziysi | |
Mansab davri 1972 – 1979 | |
Oʻtmishdoshi | Gilmani Sadouakas |
Vorisi | Ratbek Nysanbayev |
Shaxsiy maʼlumotlari | |
Tavalludi |
1932-yil Omsk, SSSR, Rossiya SFSR |
Vafoti | 1997-yil |
Taʼlim | Mir Arab madrasasi, Damashq universiteti |
Jakiya Beysenboyev (Beysembaev; qozoqcha: Жақия Бейсенбаев, 1932-yil, Omsk, Gʻarbiy Sibir hududi, Rossiya SFSR — 1997-yil) — musulmon diniy rahnamosi, 1972—1979-yillarda Oʻrta Osiyo va Qozogʻiston musulmonlari diniy boshqarmasi (SADUM) qoshidagi Qozoq qoziyatining qozisi.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Jakiya Beysenboyevning ota-onasi Sovet hukumati tomonidan taʼqiblar tufayli Rossiya hududiga koʻchib oʻtishga majbur boʻldi[1]. U 1932-yilda Omsk shahrida tavallud topgan[1]. 1959-yilda Olmaota masjidiga yoʻllanma oldi va Buxorodagi Mir Arab madrasasiga oʻqishga kirdi. 1968-yil may oyida Olmaota masjidiga imom etib tayinlandi. 1970-yilda Makkaga haj safariga bordi keyin Nigeriya, Jazoir va Maliga sayohat qildi. 1971—1972-yillarda Damashq universitetida tahsil olgan. 1972-yilda qozogʻistonlik Kaziy Gilmani Sadouakas vafotidan soʻng uning vorisi boʻldi. 1979-yilda Dushanbeda boʻlib oʻtgan Islom konferensiyasida muftiy Ziyovuddinxon Boboxonov kutilmaganda Beysenboyevni lavozimidan chetlatib, uning oʻrniga avval qoziy kotibi boʻlgan Ratbek Nysanboevni tayinladi[2].
1980-yilda — Koʻkchetov masjidida imom-xatib etib saylandi[2]. Beysenboyevning saʼy-harakatlari bilan masjid binosi dindorlarga qaytarildi. 1997-yilda vafot etgan[3]. 2015-yilda Koʻkchetovda yangi masjid qurildi. Yangi masjid bu hududda xalqni ongiga singdirishda katta hissa qoʻshgan tarixiy shaxs Navon Hazorat (1843—1916) nomi bilan atalganligi sababli, eski masjid nomini oʻzgartirishga toʻgʻri keldi. Koʻpchilikning talabiga koʻra masjidga Jakiya Beysenboyev nomi berildi.
Ushbu quvonchli voqea uchun maxsus kelgan Qozogʻiston musulmonlari diniy boshqarmasi noib muftiysi Serikbay hoji Oraz masjidga yigʻilganlarni tabriklab, oʻsha shaxsning shogirdi ekanini aytdi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 Жүсіп, Қ. „Дін деп өткен қажырлы тұлға еді“ (kk). arka-azhary.kz (2016-yil 21-aprel). Qaraldi: 2019-yil 30-aprel.
- ↑ 2,0 2,1 Ислам и политическая борьба в странах СНГ, 1992.
- ↑ Қазақстан. Ұлттық энциклопедия (К—Қ), 2003.