Ivan Soy

Ivan Antonovich Soy
Tavalludi	5-mart 1901-yil; Putsilovka qishlogʻi, Nikolsk-Ussuriyskiy uezdi, Primorsk viloyati, Rossiya imperiyasi
Vafoti	24-dekabr 1976-yil ; (75 yoshda); Yuqori Chirchiq tumani, Toshkent viloyati, Oʻzbekiston SSR
Fuqaroligi	SSSR
Kasbi	kolxoz raisi
Mukofotlari	;

Ivan Antonovich Soy (1901-yil 5-mart, Putsilovka qishlogʻi, Nikolsk-Ussuriyskiy uezdi, Primorsk viloyati, Rossiya imperiyasi – 1976-yil 24-dekabr, Yuqori Chirchiq tumani, Toshkent viloyati, Oʻzbekiston SSR) – sovet koreyslarining jamoat va partiya arbobi, Oʻzbekiston SSR Toshkent viloyati Yuqori Chirchiq tumanidagi „Pravda“ kolxozi raisi. Sotsialistik Mehnat Qahramoni (1953).

Tarjimai holi

1901-yilda Nikolsk-Ussuriyskiy uezdi Putsilovka qishlogʻida dehqon oilasida tugʻilgan. 1917-yildan u koreys savdogar Munning xabarchisi boʻlib ishlagan, u bilan oʻsha yili Sankt-Peterburgga borgan va u yerda Oktyabr inqilobchilari tomonidan qoʻlga olingan. 1919-yilgacha Petrograddagi tamaki zavodida sigaret soluvchi, keyin Petrograd koreys milliy kengashida kuryer boʻlib ishlagan. 1919-yildan Moskvada yashab, u yerda Moskva koreys milliy kengashida kotiblik qilgan. 1920—1921-yillarda Moskva koreys milliy kengashi vakili sifatida Qozonda xizmat safarida boʻlgan. 1921-yildan Petrograd davlat universitetining ishchilar fakultetida tahsil olgan. 1922-yildan Simbirskda sigaret sotuvchi boʻlib ishlagan. 1923-yildan Qozon shahrida yashab, u yerda Glavpolitprosvetda kurslarni tamomlagan.

1924-yildan Moskvada SSSR Koreyslar ittifoqi texnik kotibi, keyinroq mas’ul kotibi boʻlib ishlagan. Sovet koreyslari orasida ijtimoiy faoliyat bilan shugʻullangan. Moskva viloyati koreyslar ittifoqi Ijroiya qoʻmitasi Prezidiumi aʼzosi boʻlgan. 1925-yilda KPSS(b) safiga kirdi. 1929-yilda G. V. Plexanov nomidagi Moskva xalq xoʻjaligi institutini tamomlagan. „Sherst“ (oʻzbekcha: Jun) jamiyatida iqtisodchi boʻlib ishladi. 1930-yilda Moskva shahar partiya qoʻmitasining chaqiruvi bilan Saxalinga koʻchib oʻtdi va u yerda Saxalin aksiyadorlik jamiyatining iqtisodchisi-planchisi, Aleksandrovsk-Saxalinskda VKP (b) Saxalin okrug qoʻmitasining madaniyat va targʻibot boʻlimi boshligʻi boʻlib ishladi. 1931-yildan – Agnevskiy oʻrmon sanoati xoʻjaligi partiya qoʻmitasi kotibi, 1934-yildan – KPSS (b) Gʻarbiy Saxalin okrug qoʻmitasi kotibi, 1937-yildan – Tangi qishlogʻidagi Saxgosribtrest baliq zavodi direktori boʻlgan.

1937-yil oktyabr oyida u RSFSR Jinoyat kodeksining 58-1-8-11 moddasi boʻyicha aksilinqilobiy faoliyatda ayblanib hibsga olingan va ozodlikdan mahrum qilish jazosiga hukm qilingan. 1940-yil martigacha qamoqda boʻlib, unga qarshi ayblovlar isboti yoʻqligi sababli olib tashlangan. 1940-yil aprel oyida u reabilitatsiya qilinib, partiya safiga tiklangan^[1].

1940-yildan Toshkent viloyatida yashab, Yuqori Chirchiq tuman isteʼmolchilar uyushmasi boshligʻi, Yangibozor bast zavodida iqtisodchi boʻlib ishlagan. 1942-yildan Yuqori Chirchiq tumanidagi „Pravda“ kolxozida rais oʻrinbosari, xoʻjalik mudiri lavozimlarida ishlagan. Katta mehnat yutuqlari uchun 1949-yilda Mehnat Qizil Bayroq ordeni bilan taqdirlangan.

1950-yilda umumiy yigʻilishda „Pravda“ kolxozining raisligiga saylandi. U qisqa vaqt ichida jamoa xoʻjaligini Toshkent viloyatidagi qishloq xoʻjaligi korxonalarida birinchi oʻringa olib chiqdi. 1951-yilda kolxoz 383 gektar maydonning har gektaridan oʻrtacha 57,1 sentnerdan koʻkat poyasi hosilini davlatga topshirdi. SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1953-yil 21-dekabrdagi farmoni bilan u Lenin ordeni va O‘roq va Bolg‘a oltin medali hamda Sotsialistik Mehnat Qahramoni unvoni bilan taqdirlangan^[2].

Uning rahbarligida „Pravda“ kolxozi koʻp tarmoqli va yuqori daromadli korxonaga aylandi. 1949—1954-yillarda kolxozning oʻn bir kolxozchisi Sotsialistik Mehnat Qahramoni unvoniga sazovor boʻldi. Keyingi yillarda „Pravda“ kolxozi paxta yetishtirishga kirishib, paxtachilikda yaxshi natijalarga erishdi. Kolxozdagi yillik yuqori koʻrsatkichlari uchun Ivan Soy „Mehnatdagi farqi uchun“ medali va ikkita Mehnat Qizil Bayroq ordeni bilan taqdirlandi.

23 yil kolxozga rahbarlik qildi. 1973-yilda nafaqaga chiqdi. Ittifoq ahamiyatiga ega nafaqaxoʻrga aylandi.

Yuqori Chirchiq tumanida yashadi. 1976-yil dekabrda vafot etdi. U Yuqori Chirchiq tumanidagi „Pravda“ (hozirgi „Guliston“ fermer xoʻjaligi) kolxozi qabristoniga dafn etilgan.

Xotirasi Yuqorichirchiq tumani Guliston qishlogʻidagi (sobiq „Pravda“ kolxozi) koʻchaga uning nomi berilgan.

Olgan mukofotlari

Sotsialistik Mehnat Qahramoni;
Lenin ordeni;
Mehnat Qizil Bayroq ordeni (21.07.1949; 01.11.1957; 14.12.1972);
„Mehnatda oʻrnak koʻrsatganlik uchun“ medali (03.01.1965)
Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan paxtakor (1964).

Adabiyotlar

Некролог, Совет Узбекистони, 26.12.1976, стр. 4
Шин Д. В., Советские корейцы Герои Социалистического труда, Алматы: Service Press, 2019

Manbalar

↑ Tsoy Ivan Antonovich^{[sayt ishlamaydi]}, „Jertvi politicheskogo terrora v SSSR“; Koreysi – jertvi politicheskix repressiy v SSSR. 1934—1938". Kn. 1 / Avt. i sost. Ku Svetlana. M., 2000; Kniga pamyati Saxalinskoy oblasti
↑ Nagradnoe delo na Geroya Sotsialisticheskogo Truda Tsoy I. A. Ukaz ot 21 dekabrya 1953 g., Rossiyskiy gosudarstvenniy arxiv ekonomiki

[1] Tsoy Ivan Antonovich^{[sayt ishlamaydi]}, „Jertvi politicheskogo terrora v SSSR“; Koreysi – jertvi politicheskix repressiy v SSSR. 1934—1938". Kn. 1 / Avt. i sost. Ku Svetlana. M., 2000; Kniga pamyati Saxalinskoy oblasti

[2] Nagradnoe delo na Geroya Sotsialisticheskogo Truda Tsoy I. A. Ukaz ot 21 dekabrya 1953 g., Rossiyskiy gosudarstvenniy arxiv ekonomiki

[1]

[2]