Islandiya — Ispaniya munosabatlari

Islandiya va Ispaniya davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Islandiya, sariq rangda Ispaniya koʻrsatilgan.

Islandiya — Ispaniya munosabatlari bu ikki davlat oʻrtasidagi ikki tomonlama va diplomatik munosabatlardir. Islandiyaning Ispaniyada elchixonasi yoʻq, ammo Fransiyaning Parij shahridagi elchixonasi Ispaniya uchun akkreditatsiyadan oʻtgan. Uning Madrid va Barselonada konsulliklari bor. Ispaniyaning Islandiyadagi vakolatxonasi Norvegiyadagi Oslo elchixonasi tomonidan amalga oshiriladi. Ispaniyaning Reykyavik shahrida faxriy konsulligi va faxriy vitse-konsulligi mavjud. Har ikki davlat ham Yevropa Kengashi va NATO aʼzolaridir.

Tarixiy munosabatlar

1918-yilda Islandiya Ittifoq qonuni orqali suveren davlatga aylanganida, Daniya yangi davlatning tashqi aloqalarini oʻz zimmasiga oldi, shuning uchun Daniyaning diplomatik vakolatxonalari va konsulliklari ham Islandiya manfaatlariga mos edi. Biroq, 1921-yilda Islandiya maxsus delegatlaridan iborat missiya Ispaniya hukumati bilan treskaga boj toʻlash boʻyicha muzokaralar olib borish uchun Ispaniyaga keldi. Boshqa tomondan, 1925-yilda Islandiya oʻz mamlakatining barcha Oʻrta yer dengizi mamlakatlari bilan tijorat manfaatlariga xizmat qilish uchun Barselonada istiqomat qiluvchi maxsus, diplomatik boʻlmagan vakilini tayinladi. 

I

1944-yilda Islandiya respublika sifatida tashkil etilganda va Daniyadan butunlay ajralganida, Ispaniyaning Kopengagendagi vakolati vaziri koʻp akkreditatsiya rejimi ostida Islandiyada Ispaniyaga vakillik qildi. Ispaniyaning Islandiya Respublikasi bilan diplomatik aloqalarini oʻrnatishning rasmiy sanasi 1949-yil 24-noyabr.

Munosabatlar 1966-yilda elchixona darajasiga koʻtarildi va oʻsha paytdan beri Ispaniyaning Norvegiyadagi elchisi, Reykyavikdagi elchisi va Islandiyaning Fransiyadagi elchisi Madriddagi elchi sifatida akkreditatsiyadan oʻtgan.

Diplomatik munosabatlar

Ikki tomonlama munosabatlar diplomatik, nisbatan cheklangan, lekin umumiy manfaatlar boʻyicha aloqalar vaqti-vaqti bilan amalga oshiriladi 1980-yillarda davlat tashriflari almashinuvi boʻlib oʻtdi: 1985-yilda Islandiyaning oʻsha paytdagi Prezidenti Vigdis Finnborgadottir Ispaniyaga tashrif buyurdi va 1989-yilda Ispaniya qirollari tomonidan javob uchrashuvlari boʻlib oʻtdi. 2014-yil 17-20-fevral kunlari Islandiya prezidenti Madrid va Barselonaga tashrif buyurdi va Ispaniya qiroli bilan suhbatlashdi.

Iqtisodiy munosabatlar

Asosiy ikki tomonlama oqimlar tijorat va turistik xususiyatga ega. Tijorat nuqtai nazaridan, Ispaniya muntazam ravishda baliqning koʻp import qilinishi tufayli Islandiyadagi eng yaxshi 10 mijozlar qatoriga kiradi.

Turizmga kelsak, har yili 40 000 ga yaqin islandiyaliklar Ispaniyaga tashrif buyurishardi, bu inqiroz va Islandiya qirolligining qadrsizlanishi tufayli keskin toʻxtadi. 2012-yilda islandiyalik sayyohlar sonini 24 437 kishiga qisqardi. Oʻsha yildan boshlab oʻsish tiklandi va islandiyalik sayyohlar Ispaniyaga 2013-yilda 14 016 kishini, 2014-yilda esa 54 014 kishini tashkil etdi. Ispaniyaning eng koʻp tashrif buyuradigan joyi — Kanar orollari (2014-yilda 24 016 sayyoh, oʻtgan yilga nisbatan −12,8% ga kamaygan). Yevro kursining oshishi Islandiyada 2008-yilda 10 438 kishidan 2009-yilda 13 771 kishigacha boʻlgan ispan turizmining oʻsishiga turtki boʻldi. 2010-yilda esa 12 237 kishiga tushdi. 2012-yilda Islandiyaga 15278 nafar ispaniyalik sayohat qilgan, 2013-yilda ularning soni 17017 nafarni tashkil qilgan. 2014-yilda Islandiyaga 20 932 nafar ispaniyalik sayyoh tashrif buyurdi.