Hatmehit
Hatmehit (Hatmehet; misr. Ḥ3.t-mḥ.jt „Mehit uyi“) — Misr mifologiyasidagi baliq-maʼbuda („Baliqlar orasida birinchi“), dastlab, Per-Banebdjedet (Mendes) shahridagi Nil deltasi hududida sigʻinish boshlangan[1].
Hatmehit nomi „Mehit uyi“ degan maʼnoni anglatadi, bu uni katta toʻfon bilan bogʻliq boʻlgan Xathor maʼbudasi (Misrdagi eng qadimgi maʼbudalardan biri) bilan birxillashtiradi. Bu afsona hamma narsa paydo boʻlgan „Yaratilishning asosiy suvlari“ afsonasi bilan bogʻliq. Boshqa maʼbudalar ibtidoiy suvlarda yaratilgan Mut va Nun maʼbudalari bilan bogʻlangan.
Qadimgi Misr sanʼatida Hatmehit baliq yoki baliq timsolida boshida toj kiygan ayol sifatida tasvirlangan[1]. Hatmehit hayot va himoya maʼbudasi sanalgan.
Osiris kulti paydo boʻlganda, Mendes xalqi buni koʻrib, u Hatmehitning eri sifatida mashhurlikka erishganiga ishonishdi. Banebdjedet nomi bilan mashhur boʻlgan Osirisning ruhi Ba tarjimada „Janob Jedning ruhi“ degan maʼnoni anglatadi (Osirisga nisbatan), bu uning Hatmehit bilan turmush qurganligini koʻrsatadi.
Banebdjedet, Hatmehit va ularning oʻgʻli Hor birgalikda Mendes shahri maʼbudlari triadasini tashkil qildilar[2].
Hor (Garpokrat) Osirisning oʻgʻli sifatida izzatlana boshlaganida, Hatmehitni uning onasi hisoblay boshlashdi. Osirisning rafiqasi va Horning onasi sifatida Hatmehit oxir-oqibat Isida[1] bilan birxillashtirildi.
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 С. А. Токарев. Мифы народов мира: Энциклопедия. Советская энциклопедия, 1982 — 584-bet.
- ↑ Anne K. Capel, Glenn Markoe. Mistress of the House, Mistress of Heaven: women in ancient Egypt. Hudson Hills, 1996 — 72-bet. ISBN 1555951295.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Pinch Geraldine. Handbook of Egyptian mythology. Oxford: Oxford University Press, 2004. ISBN 0195170245.
- Wilkinson, Richard H.. The complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. London: Thames & Hudson, 2003. ISBN 0500051208.