Kontent qismiga oʻtish

Halima Yoqub

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Halima Yoqub
حليمة بنت يعقوب
Singapur Prezidenti
Mansab davri
2017-yil 14-sentabrdan – 2023-yil 14-sentabrgacha
Hukumat boshligʻi Lee Hsien Loong
Oʻtmishdoshi Tony Tan
Vorisi Tharman Shanmugaratnam
Singapur milliy universiteti kansleri
Mansab davri
2017-yil 14-sentabrdan
Oʻtmishdoshi Tony Tan
Singapur Parlamenti spikeri
Mansab davri
2013-yil 14-yanvardan – 2017-yil 7-avgustgacha
Oʻtmishdoshi Michael Palmer
Vorisi Tan Chuan-Jin
Mansab davri
2015-yil 11-sentabrdan – 2017-yil 7-avgustgacha
Oʻtmishdoshi lavozim ta’sis etilgan
Vorisi Zaqi Muhammad
Mansab davri
2001-yil 3-noyabrdan – 2015-yil 24-avgustgacha
Oʻtmishdoshi ?
Vorisi Rahayu Mahzam
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 23-avgust 1954-yil (1954-08-23) (70 yosh)
Singapur (shahar)

Halima Yoqub (1954-yil 23-avgustda tugʻilgan) — singapurlik siyosatchi va huquqshunos, 2017-yildan 2023-yil 14-sentyabrgacha Singapur prezidenti lavozimida faoliyat koʻrsatgan. 2013—2017-yillarda mamlakat parlamenti spikeri lavozimida ishlagan. U Singapur tarixidagi birinchi ayol prezidentdir[1][2][3][4][5][6].

Singapur Xalq harakati partiyasining (PAP) sobiq aʼzosi, 2001—2017-yillarda parlament aʼzosi (deputat) boʻlgan[7][8].

2017-yilgi prezidentlik saylovlarida qatnashdi va gʻalaba qozondi[9][10].

Bolaligi va taʼlim

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Halima 1954-yil 23-avgustda Singapurdagi Queen Street ko‘chasidagi uyda hind va malay oilasida tug‘ilgan[11][12]. Uning otasi qorovul boʻlib, Halima sakkiz yoshligida yurak xurujidan vafot etgan va toʻrt farzand onasining tarbiyasiga qolgan[13][14][15]. Otasi vafot etgan paytda uning oilasi qashshoqlikda edi va u onasiga koʻchada nasi padang (janubi-sharqiy Osiyo taomi) sotishga yordam bergan[16][17].

1978-yilda Singapur universitetini (hozirgi Singapur milliy universiteti[18]) yuridik fakultetini bakalavr darajasi bilan tamomlagandan keyin, Singapur-Xitoy Qizlar maktabi va Tanjong Katong Qizlar maktabida tahsil olgan. 1981-yilda Singapur huquq jamiyatida ish boshlagan. Keyinchalik, 2001-yilda Singapur milliy universitetida huquq magistri darajasini oldi. 2016-yil 7-iyulda Singapur milliy universiteti tomonidan faxriy doktori unvoni bilan taqdirlandi[19].

Faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Halima oʻz faoliyatini Milliy Kasaba uyushmalari Kongressida (NTUC) yuridik xodim sifatida boshlagan. Keyinchalik, 1992-yilda yuridik xizmatlar boʻlimi direktori, 1999-yilda Singapur mehnat tadqiqotlari instituti (hozirgi Ong Teng Cheong mehnat yetakchiligi instituti) direktori etib tayinlandi[20].

Siyosiy faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Halima oʻzining siyosiy faoliyatini 2001-yilgi saylovda besh aʼzodan iborat xalq partiyasi guruhining tarkibida boshladi.

2001-yilgi saylovlardan soʻng, Halima Jamiyatni rivojlantirish, yoshlar va sport ishlari boʻyicha davlat vaziri etib tayinlandi[21]. 2012-yil noyabr oyida Vazirlar Mahkamasidagi oʻzgarishlardan soʻng[22], Ijtimoiy va oilaviy rivojlanish boʻyicha davlat vaziri etib tayinlandi[21]. Jurong shahar kengashi raisi sifatida ham ishlagan[23].

2015-yil yanvar oyida Halima partiyaning qaror qabul qiluvchi oliy organi bo‘lgan PAP Markaziy Ijroiya Qo‘mitasiga (MSK) kirdi[24].

Parlament aʼzosi sifatida Halima islomiy ekstremizmga qarshi faol boʻldi. Iroq va Shom Islom Davlatini qoraladi[25][26][27].

Parlament spikeri sifatida

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2013-yil 8-yanvarda Bosh vazir Lee Hsien Loong Halimani parlament spikeri lavozimiga nomzod qilib ko‘rsatdi[28]. Halima 2013-yilning 14-yanvarida spiker etib saylandi. U Singapur tarixidagi birinchi ayol spiker bo‘ldi[29].

Kasaba uyushmalaridagi faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Halima Milliy kasaba uyushmalari kongressida (NTUC) Bosh kotib oʻrinbosari, Yuridik xizmatlar departamenti direktori va Ayollar taraqqiyoti kotibiyati direktori lavozimlarida ishlagan[30]. Elektrotexnika va elektrotexnika sanoati birlashgan ishchilarining ijrochi kotibi boʻlib ham ishlagan[31].

Halima 2000—2002 va 2005-yillarda Jenevada boʻlib oʻtgan Xalqaro mehnat konferensiyasi (ILC) standartlari qoʻmitasi raisining oʻrinbosari etib saylangan. 2003-yildan 2004-yilgacha AKMning Inson resurslarini rivojlantirish va oʻqitish qoʻmitasining ishchilar vakili boʻlgan[32].

2017-yilgi prezidentlik saylovi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yil 6-fevralda Prezidentlik saylovlari to‘g‘risidagi qonun loyihasini muhokama qilish chog‘ida Bosh vazir Chan Chun Sing Halimaga „Spiker xonim“ o‘rniga ikki marta „Prezident xonim“ deb murojaat qildi va bu deputatlarning kulgisiga sabab bo‘ldi[33][34]. Halima prezidentlik saylovlarida partiyaning eng afzal nomzodi boʻlishi haqida keng tarqalgan taxminlarga olib keldi[35][36].

2017-yil 6-avgustda Halima parlament spikeri va deputati lavozimini ertasi kuni tark etishini eʼlon qildi[37][38]. 2017-yilgi prezidentlik saylovlarida prezidentlikka nomzodini qoʻyishi mumkin edi[39]. U saylovga nomzod sifatida koʻrib chiqildi va Bosh vazir Lee Hsien Loong tomonidan maʼqullandi[40].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Halimah Yacob named Singaporeʻs first female president“. Al Jazeera (13-sentabr 2017-yil). Qaraldi: 2017-yil 14-sentyabr.
  2. ↑ „Halimah Yacob Became First Woman Speaker of the Singapore Parliament“ (16-yanvar 2013). Qaraldi: 16-yanvar 2013.
  3. ↑ „PM Lee accepts Halimah Yacobʻs resignation from the PAP“. Channel NewsAsia (7-avgust 2017). 7-avgust]] 2017da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-avgust 2017.
  4. ↑ U-Wen, Lee „Halimah Yacob declared president-elect after walkover victory“. Channel NewsAsia. Qaraldi: 13-sentyabr 2017.
  5. ↑ „Who is Halimah Yacob, Singaporeʻs first female President?“ (en-US). Channel NewsAsia. 2018-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-sentyabr.
  6. ↑ Chia, Lianne „Halimah Yacob sworn in as Singaporeʻs 8th President“. Channel NewsAsia (14-sentyabr 2017). 2018-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-sentyabr 2017.(Wayback Machine saytida 2018-06-23 sanasida arxivlangan)
  7. ↑ U-Wen. „Halimah Yacob declared president-elect after walkover victory“. Channel NewsAsia. 2018-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-sentyabr.
  8. ↑ „Who is Halimah Yacob, Singapore's first female President?“ (en-US). Channel NewsAsia. 2018-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-sentyabr.
  9. ↑ „PM Lee accepts Halimah Yacob's resignation from the PAP“. Channel NewsAsia (2017-yil 7-avgust). 2017-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 7-avgust.
  10. ↑ „Halimah Yacob named Singapore's first female president“. Al Jazeera (2017-yil 13-sentyabr). 2019-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 14-sentyabr.
  11. ↑ Long, Susan. „New Speaker of Parliament Halimah Yacob tells Susan Long how she went from selling pushcart nasi padang and almost getting expelled from school to one of the highest offices in the land.“. The Straits Times (2013-yil 25-yanvar).
  12. ↑ Low, Patrick Kim Cheng. Leading successfully in Asia, Second, Cham, Switzerland, 2018. ISBN 9783319713472. 
  13. ↑ Rajan, Uma „To Singapore with Love...“, . 50 Years of Indian Community in Singapore Pillai: . World Scientific Publishing Co, 28 June 2016 — 107-bet. ISBN 978-9-813-14058-5. „Notable female politicians include Dhanam Avadai, PAP Member for Moulmein (1965–1968), lawyer Indranee Rajah, the current Senior Minister of State, Ministry of Law and Ministry of Education, and Indian-origin politician Halimah Yacob, former Minister and current Speaker of Parliament.“ 
  14. ↑ Cheam, Jessica. „A strong advocate for workers, women and minorities“. The Straits Times (2013-yil 10-yanvar). 2017-yil 21-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-iyul. „Her Indian-Muslim father was a watchman who died when she was eight years old.“.
  15. ↑ Tham, Yuen-C. „More consultation needed before my decision to run for president: Halimah Yacob“. The Straits Times (2017-yil 17-iyul). 2017-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 21-iyul.
  16. ↑ Chang, Clarence. I feared for my life. New Paper. Factiva (2006-yil 25-oktyabr).
  17. ↑ Mokhtar, Faris. „Mom's the inspiration for former Speaker“. Today (newspaper) (2017-yil 18-avgust). 2018-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-noyabr.
  18. ↑ Mokhtar, Faris. „Mom's the inspiration for former Speaker“. Today (newspaper) (2017-yil 18-avgust). 2018-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-noyabr.
  19. ↑ Lim, Yan Liang. „Halimah Yacob conferred honorary Doctor of Laws degree by NUS“. Straits Times (2016-yil 7-iyul). 2018-yil 30-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-iyul.
  20. ↑ Rasheed, Zainul Abidin bin. Majulah!: 50 Years of Malay/Muslim Community in Singapore (en). World Scientific, 2016. ISBN 9789814759885. Qaraldi: 2020-yil 20-sentyabr. 
  21. ↑ 21,0 21,1 „Mdm Halimah Yacob“. Parliament of Singapore. 2017-yil 6-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 6-avgust.
  22. ↑ „Singapore reshuffles Cabinet“. Channel NewsAsia (2012-yil 31-iyul). 2017-yil 6-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 6-avgust.
  23. ↑ „Jurong Town Council's Audited Financial Statements, Auditors' Reports and Annual Report For FY2010/2011“ (2017-yil 8-avgust). 2017-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan.
  24. ↑ „Four more co-opted into PAP central executive committee“ (en). TODAYonline (2015-yil 7-yanvar). 2017-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 7-avgust.
  25. ↑ Chong, Zi Liang. „The Sunday Times - Counter ISIS ideology on social media: Halimah“. The Straits Times (The Sunday Times) (2015-yil 22-noyabr). 2016-yil 19-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 23-iyul.
  26. ↑ Heng, Janice. „Build community ties to guard against terror: Halimah“. The Straits Times (2016-yil 25-dekabr). 2016-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 23-iyul.
  27. ↑ WONG, PEI TING. „Keep a close watch on daughters too, as IS not just targeting men: Halimah“. TODAY Online (2017-yil 16-iyun). 2019-yil 7-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 23-iyul.
  28. ↑ Saad, Imelda. „PM Lee to nominate Halimah Yacob as next Speaker of Parliament“. ChannelNewsAsia (2013-yil 8-yanvar). 2013-yil 15-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  29. ↑ Imelda Saad. „PM Lee to nominate Halimah Yacob as next Speaker of Parliament“. Channel News Asia (2013-yil 8-yanvar). 2013-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 27-iyul. „If elected, she will be Singapore's first woman Speaker and will fill the post vacated by former Member of Parliament, Mr Michael Palmer, who stepped down last month due to an extramarital affair.“.
  30. ↑ Koh, Valerie. „Mdm Halimah, Singapore's first woman Speaker, could make history again“ (en). TODAYonline (2017-yil 6-avgust). 2019-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 14-sentyabr.
  31. ↑ Yong, Charissa. „Homecoming for Halimah Yacob at union's dinner and dance“. The Straits Times (2017-yil 4-avgust). 2017-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 8-avgust. „The United Workers of Electronics and Electrical Industries dinner and dance on Friday night (Aug 4) was a homecoming of sorts for Speaker of Parliament Halimah Yacob. She was its executive secretary from 2004 to 2011, and is now advisor to the 60,000-strong union.“.
  32. ↑ „Mdm Halimah Yacob appointed NTUC Advisor for Int'l Affairs“. National Trades Union Congress Press Release (2013-yil 15-yanvar). 2017-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 8-avgust.
  33. ↑ Teoh, Hannah. „Sylvia Lim, Chan Chun Sing spar over issue of first elected president“ (en-SG). Yahoo News Singapore (2017-yil 6-fevral). 2017-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-dekabr.
  34. ↑ „No by-election if minority MP leaves GRC, says Chun Sing“ (en). The Straits Times (2017-yil 7-fevral). 2017-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-dekabr.
  35. ↑ Tan, Clement. „To preserve social harmony, Singapore has racial requirements for its next president“. Quartz (2017-yil 14-fevral). 2017-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 11-dekabr.
  36. ↑ Massita, Ahmad. „Singapore may create history having first Malay female president“ (2017-yil 9-fevral). 2017-yil 19-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  37. ↑ Tham, Yuen-C. „Speaker of Parliament Halimah Yacob to run for President in coming election“ (en). The Straits Times (2017-yil 6-avgust). 2017-yil 6-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 6-avgust.
  38. ↑ „Halimah Yacob announces bid to be Singapore's next President“. Channel NewsAsia (2017-yil 6-avgust). 2017-yil 6-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 6-avgust.
  39. ↑ Yong, Charissa. „Parliament: 2017 presidential election will be reserved for Malay candidates, says PM Lee“ (en). The Straits Times (2016-yil 8-noyabr). 2017-yil 6-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 6-avgust.
  40. ↑ Siau, Ming En. „Halimah will bring dignity, warmth to presidency if elected: PM“ (en). TODAYonline (2017-yil 7-avgust). 2017-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 7-avgust. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Halima_Yoqub&oldid=3972009" dan olindi