Grosmont qal’asi
Grosmont qal’asi (inglizcha: Grosmont Castle) — Monmouthshire, Uelsdagi Grosmont qishlogʻida joylashgan oʻrta asr qal’asining xarobalari. Qal’a 1066-yilda Angliyani zabt etgandan keyin Normandlar tomonidan Uelsdan Herefordgacha boʻlgan yoʻlni himoya qilish uchun qurilgan. 1135-yilda yirik Uels qoʻzgʻoloni koʻtarildi, bunga javoban qirol Stiven Grosmont qal’asini va unga yaqin joylashgan Skenfrit va Uayt qal’alarini Uch qal’aning hukmdorligiga birlashtirdi, bu esa mintaqani Uelsdan himoya qilishda muhim rol oʻynashda davom etdi.
1201-yilda qirol Jon qal’ani qudratli baron Xubert de Burgga berdi. Keyingi bir necha oʻn yilliklar davomida qal’a bir egadan ikkinchisiga oʻtdi, jumladan Xubert, uning raqiblari Braosi va Crown. Xubert yangi ritsarlar zalidan boshlab qal’ani toshdan tikladi va 1219-yilda mulkni qaytarib berganida, u parda devori, qasr va qal’a minoralarini qurdi. 1233-yilda qal’a tashqarisida joylashgan qirollik qoʻshini Pembrokning 3-grafi Richard Marshall qoʻmondonligi ostida isyonchilar kuchlari tomonidan hujumga uchradi. Edmund, Lankaster grafi, qal’ani 1267-yilda qabul qildi va u 1825-yilgacha Lankaster okrugi (keyinchalik Gersoglik) tasarrufida qoldi.
1282-yilda Edvard I tomonidan Uelsni bosib olishi bilan Grosmont qal’asining strategik ahamiyati ancha kamaydi. Biroq, 1405-yilda Owain Glyndŵr qoʻzgʻolonida qamal ostida qoldi. 16-asrga kelib qal’a ishlatilmay qolgan va yaroqsiz holga kelgan. U 1922-yilda shtatga topshirilgan va hozir Cadw madaniy merosni saqlash agentligi tomonidan boshqariladi.