Google Chrome Experiments
| |
| Biznes turi | Notijorat |
|---|---|
Sayt turi
|
Veb-texnologiyalar koʻrgazmasi |
| Ega | Google Inc. |
| Tomonidan yaratilgan | Google Inc. |
| URL | www.chromeexperiments.com |
| Tijorat | Yoʻq |
| Ishga tushirilgan | 2009-yil 1-mart |
| Current status | Faol |
Google Chrome Experiments – bu veb-brauzerga asoslangan tajribalar, interaktiv dasturlar va badiiy loyihalarning onlayn koʻrgazma zalidir. 2009-yil 1-martda ishga tushirilgan Google Chrome Experiments – rasmiy Google veb-sayti boʻlib, u dastlab JavaScript chegaralarini hamda Google Chrome brauzerining unumdorligi va imkoniyatlarini sinab koʻrish uchun moʻljallangan edi. Loyiha davom etar ekan, u JavaScript, HTML5, WebGL, Canvas, SVG, CSS va boshqalar kabi eng soʻnggi ochiq manbali veb- texnologiyalarni namoyish qilish va sinab koʻrish rolini oʻz zimmasiga oldi. Chrome tajribalaridagi barcha loyihalar foydalanuvchi tomonidan taqdim etilgan va ochiq manba texnologiyalari yordamida yaratilgan. 2015-yil 24-fevral holatiga koʻra, veb-saytda 1000 ta turli xil Chrome loyihalari joylashtirilgan.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Google Chrome Experiments 2009-yilning mart oyida 19 ta tajriba bilan ishga tushirilgan[1]. Uning paydo boʻlishining asosiy sababi JavaScript va Googleʼning V8 JavaScript dvigatelining qobiliyatlarini namoyish qilish va sinab koʻrish edi. Vaqt oʻtishi bilan u HTML5, Scalable Vector Graphics (SVG), WebGL, Web Audio va Canvas element kabi boshqa ochiq manbali veb-ga asoslangan texnologiyalarni ham namoyish qila boshladi. Loyihaning asosiy eʼtibori ochiq manba texnologiyasiga qaratilgan va shuning uchun Adobe Flash kabi xususiy dasturiy taʼminot mavjud emas. Veb-sayt taniqli eksperimentlar soni bilan birga tobora ommalashib bormoqda. Tajribalar soni 2009-yil avgustida 50 taga[2], 2010-yil iyulida 100 taga [3] va 2012-yil sentyabrida 500 taga koʻpaydi. 2013-yil avgust holatiga koʻra, veb-saytdagi tajribalar soni 600 dan ortiq edi.
Saytda taqdim etilgan dastlabki loyihalar asosan vizualizatsiya, interaktiv oʻyinchoqlar va oddiy onlayn oʻyinlar edi[4]. Eng birinchi hissa qoʻshuvchilar (Google rasmiy blogiga koʻra) Casey Reas, Ricardo Cabello (Mr.doob), Rayan Alexander, Joshua T. Nimoy va Karsten Shmidt (Toxi) kabi rassomlar va dasturchilar tomonidan yaratilgan. Yaratilgan va ishga tushirilganidan beri Chrome Experiments oʻz saytida faqat foydalanuvchi tomonidan taqdim etilgan loyihalarni namoyish etdi. Google jamoalari tomonidan taqdim etilgan loyihalar bundan mustasno. Biroq bu taqdimotlar avval Chrome Experiments jamoasi tomonidan tuziladi va keyin sharhlar uchun saytga joylashtiriladi. Shuni ham taʼkidlash kerakki, foydalanuvchi tomonidan taqdim etilgan loyihalar Google saytida joylashtirilmaydi. Google Chrome Experiments faqat ishlab chiquvchining veb-saytiga tasdiqlangan havolani joylashtiradi.
Amaldagi asosiy texnologiyalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Google Chrome Experiments dastlab JavaScript-ning qulayligini namoyish qilish uchun boshlangan edi. Ammo vaqt oʻtishi bilan u WebGl, HTML5, SVG va Canvas element kabi boshqa ochiq manbali veb-texnologiyalarning imkoniyatlarini namoyish qilish uchun platformaga aylandi.
JavaScript
[tahrir | manbasini tahrirlash]JavaScript – bu asosan dinamik veb-sayt sahifalarini va veb-brauzerlar uchun kengaytirilgan foydalanuvchi interfeyslarini yaratish uchun ishlatiladigan skript tilidir. C, Java, Self va Scheme kabi dasturlash tillaridan yuqori darajada taʼsirlangan JavaScript ob’ektga yoʻnaltirilgan, funktsional va imperativ dasturlash uslublarini qoʻllab-quvvatlaydi. Uning nomi Java tiliga ega boʻlsa ham, Java tilidan butunlay boshqacha tildir.
HTML5
[tahrir | manbasini tahrirlash]
HTML giper matnni belgilash tili yoki veb-sahifalarni koʻrsatish uchun eng koʻp ishlatiladigan belgilash tili va internetning oʻzi uchun asosiy tildir. HTML5 – bu HTML standartlarining 5-chi tahriridir. Bu brauzerning oʻzida audio va video elementlarni oʻynashni, Scalable vektor grafikalaridan foydalanishni osonlashtiradi va JavaScript yoki CSS3 dasturchilari yordamida hatto animatsiyalarni loyihalashi mumkin.
Barcha Google Chrome experiments brauzerga asoslangan, shuning uchun hammasi HTML bilan bogʻliq. HTML5ga xos yangi Canvas element tufayli saytdagi deyarli barcha boʻyoq va dizayn vositalari, baʼzi oʻyinlar HTML5 va Canvas 2-D elementidan foydalanadi.
HTML5 audio
[tahrir | manbasini tahrirlash]Veb-audio yoki HTML5 audio – bu yuqori darajadagi JavaScript API boʻlib, u hech qanday qoʻshimcha plaginlarsiz brauzerning oʻzida audio kontentni qayta ishlash va tinglash uchun ishlatiladi. Google Chrome Experiment saytidagi barcha tajribalar interaktiv va jozibali boʻlishi uchun yaratilgan. Shuning uchun Web-audio ushbu loyihalarning koʻpchiligining ajralmas qismi hisoblanadi.
Mobil versiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]2012-yil 7-fevralda Google mobil qurilmalar uchun Chromening birinchi beta-versiyasini ishga tushirdi[5] va 2012-yil 27-iyunda Google Google Chrome Experiment veb-saytiga faqat mobil ilovalarga bagʻishlangan yangi boʻlimni qoʻshdi[6][7].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Chrome Experiments: not your mother's JavaScript“. Google Chrome official blog. Qaraldi: 2012-yil 15-dekabr.
- ↑ „50 Chrome Experiments and counting!“. Google Chrome official blog. Qaraldi: 2012-yil 15-dekabr.
- ↑ „100 Chrome Experiments and counting!“. Google Chrome official blog. Qaraldi: 2012-yil 15-dekabr.
- ↑ Sharma. „Chrome Experiments: A Showroom of Innovative Web Technology“. xhtmljunction.com. Qaraldi: 2012-yil 15-dekabr.
- ↑ „Introducing Chrome for Android“. Google Chrome official blog. Qaraldi: 2012-yil 15-dekabr.
- ↑ „500 Chrome Experiments and counting...“. Google Chrome official blog. Qaraldi: 2012-yil 15-dekabr.
- ↑ „Introducing Chrome Experiments for Mobile“. Google Chrome's Official Youtube channel [1]. Qaraldi: 2012-yil 15-dekabr.