Kontent qismiga oʻtish

Gepatit B vaksinasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Gepatit B vaksinasi gepatit B ning oldini oluvchi vaktsinadir[1]. Birinchi dozani tugʻilgandan keyin 24 soat ichida, keyin esa yana ikki yoki uchta dozani berish tavsiya etiladi[1]. Bunga immuniteti zaif boʻlganlar, masalan, OIV/OITS va muddatidan oldin tugʻilganlar kiradi[1]. Tibbiyot xodimlariga ham emlash tavsiya etiladi[2]. Sogʻlom odamlarda muntazam emlash odamlarning 95% dan koʻprogʻini himoya qiladi[1].

Vaktsina yuqori xavf ostida boʻlgan odamlarda ishlayotganini tasdiqlash uchun qon testini oʻtkazish tavsiya etiladi[1]. Immunitet funktsiyasi buzilgan odamlar uchun qoʻshimcha dozalar talab qilinishi mumkin, ammo koʻpchilik odamlar uchun kerak emas[1]. Gepatit B virusi (HBV) bilan kasallangan, ammo emlanmagan odamlarga vaktsinadan tashqari gepatit B immun globulini ham berilishi kerak[1]. Vaktsina mushak ichiga inʼektsiya yoʻli bilan amalga oshiriladi[1].

Gepatit B vaktsinasining jiddiy taʼsiri juda kam uchraydi[1]. Inyeksiya joyida ogʻriq paydo boʻlishi mumkin.[1] Homiladorlik yoki emizish davrida foydalanish uchun xavfsizdir[1]. Bu Guillain-Barre sindromi bilan bogʻliq emas[1]. Gepatit B ga qarshi vaktsinalar rekombinant DNK texnikasi yordamida ishlab chiqariladi[1]. Ular mustaqil ravishda ham, boshqa vaktsinalar bilan birgalikda ham mavjud[1].

Gepatit B ga qarshi birinchi emlash 1981-yilda Qoʻshma Shtatlarda tasdiqlangan[3]. Rekombinant nav 1986-yilda kiritilgan[1]. U Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotining asosiy dori vositalari roʻyxatiga kiritilgan[4]. Ikkala nav ham Maurise Hilleman va uning jamoasi tomonidan ishlab chiqilgan[5][6][7].

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 „Hepatitis B vaccines: WHO position paper – July 2017“. Wkly. Epidemiol. Rec. 92-jild, № 27. July 2017. 369–92-bet. PMID 28685564. {{cite magazine}}: Unknown parameter |laysummary= ignored (yordam)
  2. „Vaccines for preventing hepatitis B in health-care workers“. The Cochrane Database of Systematic Reviews. № 4. October 2005. CD000100-bet. doi:10.1002/14651858.CD000100.pub3. PMID 16235273.
  3. A Historical Perspective on Evidence-Based Immunology, 25 Kasım 2015 — 336-bet. ISBN 9780123983756. 
  4. World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization, 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  5. Tulchinsky (2018). „Maurice Hilleman: Creator of Vaccines That Changed the World“. Case Studies in Public Health. 443–470-bet. doi:10.1016/B978-0-12-804571-8.00003-2. ISBN 9780128045718. PMC 7150172.{{cite magazine}}: CS1 maint: uses authors parameter ()
  6. Oransky (14 Mayıs 2005). „Maurice R Hilleman“. The Lancet (İngilizce). 365-jild, № 9472. 1682-bet. doi:10.1016/S0140-6736(05)66536-1. ISSN 0140-6736. PMID 15912596. {{cite magazine}}: sana kiritilishi kerak boʻlgan parametrga berilgan qiymatni tekshirish lozim: |date= (yordam)CS1 maint: unrecognized language () CS1 maint: uses authors parameter ()
  7. „Chapter 8: Blood“, Vaccinated: One Man's Quest to Defeat the World's Deadliest Diseases. HarperCollins, 2007 — 115-126, 136-140-bet. Qaraldi: 3 mayıs 2022.