Kontent qismiga oʻtish

Gayane Umerova

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Gayane Olegovna Umerova — sanʼatshunos, Oʻzbekiston madaniyat va sanʼat arbobi[1].

Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oʻzbekiston madaniyati va sanʼatini rivojlantirish jamgʻarmasi raisi[2]. Vazirlar Mahkamasi huzuridagi YUNESKO ishlari boʻyicha Oʻzbekiston Milliy komissiyasi Bosh kotibi (2020-yildan)[3][4].

Biografiya

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2004-yilda School of Integrated Arts maktabini (Gʻarbiy Yorkshir), 2008-yilda Xalqaro Vestminster universitetini biznes boshqaruvi yoʻnalishi boʻyicha, 2009-yilda Markaziy Sent-Martins kollejini “Madaniyat, tanqid va kuratorlik” mutaxassisligi bo‘yicha (London, Buyuk Britaniya) tamomlagan[5].

Manchester universitetida Zamonaviy san'at va san'at biznesi magistri darajasini olgan[5][6][4]. 2017-yildan buyon Oksford universiteti (Buyuk Britaniya) Siyosiy tadqiqotlar va xalqaro munosabatlar bo‘limining Madaniy diplomatiya, tashqi madaniyat siyosati yo‘nalishida tadqiqotlar qilgan.

2008-2017-yillarda Oʻzbekiston Tasviriy sanʼat galereyasi koʻrgazmalar va fondlar boʻlimi mutaxassisi, yetakchi mutaxassisi lavozimlarida ishlagan[4].

2011-yilda u 6-Toshkent xalqaro zamonaviy sanʼat biennalesi kuratori boʻlgan.

2015-yilda Britaniya Kengashi bilan hamkorlikda O‘zbekiston Davlat san’at muzeyida “Genri Mur: Grafika ustasi” ko‘rgazmasiga kuratorlik qilgan, jumladan, loyiha doirasida o‘quv dasturini tashkil qilgan. Umerovaning Britaniya Kengashi bilan hamkorligi 2016-yilda ham davom etdi, O‘zbekiston Tasviriy san’at galereyasida so‘nggi 20 yil ichida zamonaviy Britaniya san’atining rivojlanishini namoyish qiluvchi “Yangi o‘tmish: Britaniya zamonaviy san’ati” loyihasi o‘tkazildi.

Uning Christie's auktsion uyi bilan hamkorligi natijasida 2012-yilning may oyida Savitskiy nomidagi muzeyda zamonaviy o'zbek san'atining birinchi auksioni bo'lib o'tdi. 2013 va 2014-yillarda Londondagi Sotheby’s’da Markaziy Osiyo va Kavkaz zamonaviy san’atining “Chorrahada: Kavkaz va Markaziy Osiyodan zamonaviy san’at” nomli auktsion ko‘rgazmalarida maslahatchi bo‘lgan.

2016-yilda ingliz tilidagi “The Culture Trip” portali uni “Markaziy Osiyo va Kavkaz sanʼatining eng nufuzli 8 nafar ayoli” roʻyxatiga kiritdi . 2022 yilda u Kosmopolit Rossiya ro'yxatiga MDH davlatlaridan 30 ta ommaviy axborot vositalari va nufuzli ayollar kiritilgan[7][8]. Ikki farzandi bor.

2021-yilda 17-Venetsiya arxitektura biennalesida O‘zbekistonning birinchi Milliy pavilonining, 2022-yilda esa 59-Venetsiya san’at biennalesida O‘zbekistonning birinchi Milliy pavilyonining komissari bo‘ldi.

Jamg'armadagi faoliyat

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yildan buyon O‘zbekiston madaniyati va san’atini rivojlantirish jamg‘armasida ishlab kelmoqda, uning vazifasi mamlakat ichidagi madaniy jarayonlarni rag‘batlantirish va O‘zbekistonni xalqaro san’at sahnasida tanitishdir[9]. 2017-yil may oyidan noyabr oyigacha jamg‘arma byudjetini boshqarish bo‘limi boshlig‘i lavozimida ishlagan, 2017-yil noyabr oyida ijrochi direktor o‘rinbosari etib tayinlangan, 2020-yilda ijrochi direktor, 2023-yilda esa rais bo'ldi[4][3].

2020-yilda O‘zbekiston Turizm davlat qo‘mitasi matbuot xizmati xabar berishicha, Umerov Prezidenti va hukumati nomidan “san’at sohasidagi yirik xalqaro loyihalarni amalga oshirish uchun mas’ul: Luvr muzeyi va Berlindagi O‘zbekiston ko‘rgazmalarini tashkil etish, 2022-yilda Oʻzbekiston Davlat sanʼat muzeyini rekonstruksiya qilish, zamonaviy Oʻzbekiston restavratsiya markazini yaratish, Samarqandda Buyuk ipak yoʻli muzeyini ochish va Samarqand yarim marafonini o‘tkazish”[3].

Yuqorida qayd etilgan restavratsiya ilmiy-tadqiqot markazini tashkil etishdan tashqari, u Fransiya madaniyat markazining ochilishini (Greys arxitektura byurosi tomonidan ishlab chiqilgan), shuningdek, Toshkentdagi Buyuk Gertsog Nikolay Konstantinovich saroyini rekonstruksiya qilish va Davlat bolalar kutubxonasi ishlarini boshqaradi[6][5].

Ko'rgazma loyihalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • 2008-yil: Gerxard Rixterning shaxsiy koʻrgazmasi, Oʻzbekiston tasviriy sanʼat galereyasi[10].
  • 2009-yil: Gyunter Uekerning shaxsiy ko'rgazmasi, O'zbekiston tasviriy san'at galereyasi[10].
  • 2009-yil: Ta’lim dasturlari koordinatori – 5-Toshkent xalqaro zamonaviy san’at biennalesi[5].
  • 2011-yil: 6-Toshkent xalqaro zamonaviy san’at biennalesi[5].
  • 2012-yil: Ovannes Tatevosyanning keng ko'lamli shaxsiy ko'rgazmasi kuratori[10].
  • 2013 va 2014-yillar: Sotheby's Londondagi chorrahada: zamonaviy san'at shakli Kavkaz va Markaziy Osiyo ko'rgazmasi bo'yicha maslahatchi[5].
  • 2015-yil: “Genri Mur: Grafika ustasi” koʻrgazmasi kuratori, Oʻzbekiston Davlat sanʼat muzeyi[5].
  • 2016-yil: “Yangi oʻtmish: Buyuk Britaniya zamonaviy sanʼati” koʻrgazmasi koordinatori[11], Oʻzbekiston Tasviriy sanʼat galereyasi[5].
  • 2021-yil: 17-Venetsiya arxitektura biennalesi[6] da Oʻzbekiston birinchi Milliy pavilonining (Mahalla: Urban Rural Living) komissari[12].
  • 2022-yil: Oʻzbekistonning birinchi milliy pavilonining komissari Dixit Algorizmi: 59-Venetsiya sanʼat biennalesidagi Bilimlar bogʻi[9][13].

Mukofotlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • 2013-yil: “Koʻrinmas dunyo boʻyicha kuzatishlar” loyihasi uchun MDH davlatlari Badiiy konfederasiyasi Rassomlar uyushmasining Markaziy Osiyo sanʼatida islom ornamental tizimini oʻrganuvchi mukofoti[10].
  • O‘zbekiston Respublikasi mustaqilligining 30 yilligi esdalik nishoni.

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Источник“. 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.
  2. ↑ „Гаянэ Умерова назначена на должность председателя Фонда развития культуры и искусства“.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 „Гаянэ Умерова назначена генсеком нацкомиссии по делам ЮНЕСКО“ (ru-UZ). Газета.uz (2020-yil 2-dekabr). 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Kun uz. „Гаянэ Умерова назначена генсеком Национальной комиссии Узбекистана по делам UNESCO“ (ru). Kun.uz. 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 „Commissioner - The Uzbekistan National Pavilion – La Biennale di Venezia“ (en-US). www.nationalpavilion.uz (2022-yil 1-aprel). 2022-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 „Гаянэ Умерова“ (ru). culturalforum.ru. 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  7. ↑ Cassandra Naji. „The 8 Most Influential Women Revolutionising Central Asian and Caucasian Art“. Culture Trip (2014-yil 30-iyul). 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  8. ↑ „Женское дело: 30 женщин-лидеров стран СНГ“ (ru). The Voice. 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  9. ↑ 9,0 9,1 „Гаянэ Умерова: «Репрезентация себя на Западе — это просто следующая ступень»“ (ru). The Art Newspaper Russia (2022-yil 20-iyun). 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 https://www.linkedin.com/in/gayane-umerova-472b0457/
  11. ↑ „Art & more: интервью с кураторами выставки Новое прошлое“ (ru). cafb.asia. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  12. ↑ Arsenale See on Google Maps. „Biennale Architettura 2021 | Uzbekistan (Republic of)“ (en). La Biennale di Venezia (2020-yil 27-mart). 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul.
  13. ↑ „Space Caviar creates "liquid landscape" inside Uzbekistan pavilion at Venice Art Biennale“ (en). Dezeen (2022-yil 26-aprel). 2022-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-iyul. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Gayane_Umerova&oldid=3817861" dan olindi