Fazoil Ataullaxonov
| Fazoil Ataullaxonov | |
|---|---|
| Tavalludi |
23-aprel 1946-yil |
| Fuqaroligi | SSSR va Rossiya |
| Kasbi | Biofizik |
Fazoil Inoyatovich Ataullaxonov (1946-yil 23-aprelda Samarqand viloyatida tugʻilgan,) – sovet va rus biofizigi hisoblanadi. M. V. Lomonosov nomidagi Moskva davlat universiteti va Moskva fizika-texnika instituti professori, Rossiya Fanlar akademiyasining Kimyoviy fizika fakultetining Issiqlik fizikasi markazi direktori, FNKT nomidagi DGOI biofizika kafedrasi mudiri. Rogachyeva Rossiya Fanlar akademiyasining fiziologiya fanlari boʻlimi akademigi(2022).
Ilmiy faoliyatning asosiy yoʻnalishi – murakkab tizimlarning biofizikasi, xususan metabolizm, qon ivishi, mitoz. 1986-yildan buyon oʻtgan vaqt davomida u oʻz ishi borasida 4800 ga yaqin tajribalar oʻtkazgan.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1969-yilda M. V. Lomonosov nomidagi Moskva davlat universitetining fizika fakulteti biofizika yoʻnalishini tamomlagan. 1974-yilda S. E. Shnol laboratoriyasida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 1984-yildan – fizika-matematika fanlari doktori boʻlgan. 1989-yildan Moskvadagi Gematologik tadqiqot markazi laboratoriya mudiri lavozimida ishlagan. 1995-yildan Moskva davlat universiteti professori. Soros akademiyasi professori(1998)[1]. 2006-yilda u CTP FHF RAS direktori boʻlgan. 2010-yilda uning jamoasi Rosnano investitsiya loyihasi tanlovida gʻolib chiqgan va qon ivish kasalliklarini tashxislashning yangi usulini ishlab chiqish uchun GemaCor kompaniyasiga asos solgan[2].
Ataullaxonovning ukasi – immunolog Ravshan Inoyatovich Ataullaxonov (1952-yilda tugʻilgan) [3] .
Davlat ishlaridagi pozitsiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2022-yil fevral oyida u rossiyalik olimlar va ilmiy jurnalistlarning Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishini qoralagan va Rossiya qoʻshinlarini Ukraina hududidan olib chiqib ketishga chaqiruvchi ochiq xatiga imzo chekgan[4].
Ilmiy yutuqlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]U uzoq muddat eritrotsitlarning energiya almashinuvini tadqiq qilish sohasida ishlagan.
Ataullaxonov qon ivishini tartibga solishning yangi konsepsiyasini ishlab chiqgan, uning natijasida qon koagulyatsiyasi odatiy avtotoʻlqinli jarayon ekanligi isbotlangan, bunda bifurkatsiya taʼsiri muhim rol oʻynagan.
Ataullaxonov eksperimental ravishda mikronaychalarning hujayra boʻlinishi paytida xromosomalar harakatini qanchalik muhum rolini koʻrsatgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Соросовские Профессора“. 2018-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-aprel.
- ↑ „Официальный сайт ООО ГемаКор“. 2012-yil 27-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 13-aprel.
- ↑ „Атауллаханов Равшан Иноятович“. 2017-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 10-aprel.
- ↑ „Открытое письмо российских ученых и научных журналистов против войны с Украиной“. 2022-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan.