FacePay
Bu maqola oʻzbek tilining imlo qoidalariga muvofiq yozilmagan. Qarang: VP:ORFO. |
Inson resurslarini boshqarish (Human Resources Management - HRM, yoki oddiygina HR) tashkilotning shu yerda ishlaydigan odamlarni yollash, boshqarish va qo'llab-quvvatlashga qaratilgan ichki siyosati yoki ichki kompleks funksiyasi hisoblanib, inson faoliyatiga ta'sir qiluvchi barcha jarayonlar va dasturlar HR ning bir qismidir.
Inson resurslarini boshqarish funksiyalari quyidagilarni nazarda tutadi:
- Inson resurslari uchun asosiy mas'uliyatni o'z zimmasiga olgan shaxs.
- Xodimlarga bo'lgan talablarni aniqlash.
- Muammoni tahlil qilish: mustaqil pudratchilar xizmatlaridan foydalanishga arziydimi yoki o'z ishchilarini yollashi kerakmi?
- Xodimlarni tanlash va tayyorlash.
- Tashkilot uchun raqobatdosh ustunlikni ta'minlovchi eng yaxshi xodimlar.
- Shaxsiy brend va tashkilot brendining tashuvchi eng yaxshi xodimlar.
- Xodimlarga nafaqa to'lash bo'yicha moslashtirilgan faoliyat.
- Barcha xodimlarni me’yorlar va kadrlar siyosatiga o‘rgatish.
- Tashkilotda HRM siyosatini yaratish va yuritish.
HR ning asosiy strategik funksiyalari korxona va biznes strategiyasini muvozanatlash; tashkilot jarayonlarining reinjiniringi; tashkilot xodimlari bilan o'zaro axborot aloqasi, o'zgarishlarni boshqarishdir. HR menejeri tashkiliy yetakchilik va boshqaruv madaniyati monitoringi uchun javobgar hisoblanadi. HR makonda farq qilishi mumkin bo'lgan bandlik va mehnat qonunlariga rioya qilishni ta'minlaydi.
Inson resurslarini boshqarish to'rtta taktik funktsiyaga ega:
- Xodimlar bilan ta'minlash.
- Xodimlarni o'qitish va rivojlantirish.
- Motivatsiyani boshqarish.
- Texnik xizmatlar.
Kadrlar ta’minotiga potentsial xodimlarni intervyu, ilovalar, tarmoqlar va boshqalar orqali ishga tanlash va yollashni o'z ichiga oladi.
O'rgatish va rivojlantirish malakali xodimlarni uzluksiz rivojlantirish jarayonidagi navbatdagi qadamdir. Motivatsiya xodimlarning yuqori mahsuldorligini ta'minlash kaliti hisoblanadi. Bu funksiya ishchilarga berilgan imtiyozlar, faoliyatni baholash va mukofotlarni o'z ichiga olishi mumkin. Oxirgi funksiya - xizmat ko’rsatish - ularning sadoqatini va tashkilotga sodiqligini saqlashni o'z ichiga oladi.
HRM inson resurslari bo'yicha mutaxassislarga yangi xodimlarni samarali tarzda o'qitish imkonini beradi. Texnologiya sifatida paydo bo'lgan HRM endi ilmiy soha bo'lib, ontologik tavsiflardan foydalanishni talab qiladi.
Inson resurslari bu - tashkilotda ishlaydigan malakali mutaxassislardir. Inson resurslarini boshqarish aslida xodimlarni boshqarish bo'lib, korxonaning aktivlari bo'lgan ishchilarga e'tibor beradi. Shu munosabat bilan bunday xodimlar ba'zan inson kapitali deb ataladi.
Tahlillar shuni ko'rsatadiki, umumiy va xususiy inson salohiyatini shakllantirish mexanizmlari yetarli darajada ishlab chiqilsa, inson kapitali va resurslari darajasi o'ssa, tashkilotning raqobatbardoshligi ortadi.
.
Texnologiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tizimda roʻyxatdan oʻtish maxsus mobil ilova yordamida amalga oshiriladi. Toʻlovni amalga oshirish uchun tizim Troyka kartasini va kredit kartani hisobga ulashni, shuningdek, yuzni suratga olishni talab qiladi[1]. Toʻlov tizimiga ulangan “aqlli kameralar” bilan jihozlangan turniketlar oldidagi polda FacePay[1] yozuvi tushirilgan qora stiker oʻrnatilgan. Tizim qisman tibbiy niqoblar bilan qoplangan yuzlarni taniydi. Yuzni ishonchli tanib olish uchun yuzning kamida 40% ochiq boʻlishi kerak[1].
Amalga oshirish
[tahrir | manbasini tahrirlash]2019-yil 11-sentabrda tizim Moskva metrosining Suxarevskaya[2] bekatida eksperimental rejimda ishga tushirildi. Oʻtishni taʼminlash uchun yoʻlovchilar telefonlariga tizimda dastlabki roʻyxatdan oʻtishni taʼminlovchi maxsus dastur oʻrnatishlari kerak edi [2]. Tizim Sber[3] ga tegishli VisionLabs texnologiyasidan foydalangan.
2019-yil 18-dekabr kuni Moskva metropoliteni hududida biometrik identifikatsiya qilish va texnologik binolarga kirishni nazorat qilish tizimini sinovdan oʻtkazish boshlandi. Sinov Moliyaviy texnologiyalar assotsiatsiyasi va Rossiya Federatsiyasi Markaziy banki tomonidan amalga oshirildi[4].
2021-yil 15-oktabrda FacePay Moskva metrosining barcha bekatlarida ishga tushirildi[5].
2021-yil noyabr oyida Toshkent metropolitenining “Buyuk Ipak yoʻli” bekatida tizimni sinovdan oʻtkazish boshlandi[6].
Tanqid
[tahrir | manbasini tahrirlash]Rus pravoslav cherkovi (ROC) Moskva Patriarxiyasining tashqi cherkov aloqalari boʻlimi raisi, Volokolamsk mitropoliti Hilarion tizim maʼlumotlar bazasidan individual foydalanuvchilarning yuzlari tasvirlarining sizib chiqishi ehtimolini taʼkidladi va undan foydalanishga chaqirdi tizimi faqat ixtiyoriy, metro yoʻlovchining oʻz xohishiga koʻra qoladi[5].
Moskva meri Sergey Sobyanin tizimning kutilmagan mashhurligidan hayratda ekanligini aytib, roʻyxatdan oʻtish qiyinligidan kuyindi. "Biz hech kim roʻyxatdan oʻtmaydi, deb oʻyladik, kim oʻzini suratga olishni, tizimga oʻz maʼlumotlarini kiritishni, bank hisobini bogʻlashni — bu aqldan ozish. Bir necha hafta ichida 15 ming roʻyxatdan oʻtdi"[7].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Face pay metroga tushadi. Moskva metrosida toʻlovni amalga oshirish uchun yuzni aniqlash tizimi qanday ishlaydi“ (ru). Lenta.RU. Qaraldi: 2021-yil 24-dekabr.
- ↑ 2,0 2,1 „Moskvadagi "Sukharevskaya" stantsiyasida sayohat qilish uchun yuzni aniqlash tizimi ishga tushirildi“. ТАСС. Qaraldi: 2021-yil 23-dekabr.
- ↑ „Moskva metrosi biometrik maʼlumotlar boʻyicha toʻlov tizimini sinovdan oʻtkazmoqda“ (ru). Forbes.ru. Qaraldi: 2021-yil 23-dekabr.
- ↑ „Moskva metrosida ular biometriyadan foydalanish tizimini sinovdan oʻtkaza boshladilar“ (ru). Interfax.ru. Qaraldi: 2021-yil 23-dekabr.
- ↑ 5,0 5,1 „Roc Moskva metrosida Facepaydan foydalanish xavfi haqida ogohlantirdi“ (ru). Lenta.RU. Qaraldi: 2021-yil 23-dekabr.
- ↑ Sputnik Oʻzbekiston. „Yuzingizni koʻrsating: poytaxt metrosida Face pay texnologiyasini sinab koʻring“ (ru). Sputnik Oʻzbekiston (23-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 24-dekabr.
- ↑ „Sobyanin: 15-oktabrdan boshlab Moskva metrosida yuzni aniqlash tizimi yordamida sayohat qilish mumkin boʻladi“ (ru). Yangi gazeta (1630501260000). Qaraldi: 2021-yil 24-dekabr.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |