Kontent qismiga oʻtish

E togʻi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
E togʻi
恵山
Qoya 617.6 m (2,026 ft)[1]
Roʻyxat Yaponiyadagi balang togʻlar roʻyxati

Yaponiyadagi togʻlar roʻyxati
Koordinatalar 41°48′17″N 141°09′58″E / 41.80472°N 141.16611°E / 41.80472; 141.16611Coordinates: 41°48′17″N 141°09′58″E / 41.80472°N 141.16611°E / 41.80472; 141.16611[1]
Nomlanishi
Til Yapon
Geografiyasi
Mount E is located in Hokkaido
Mount E
E togʻi
Mount E is located in Japan
Mount E
E togʻi
E togʻi (Yaponiya)
Joylashuv Hokkaido, Yaponiya
Hudud Kameda yarimoroli
Topo xaritasi Geospatial maʼlumotlar

Muallif 25000:1 恵山

50000:1 尻屋崎

Geologiyasi
Geoxronologik shkala Pleystotsen
Turi stratavulqon
Soʻnggo portlash Iyun 1874-yil

Mount E (yaponcha: 恵山 E-san?) Oshima yarimorolining bir qismi boʻgan kameda yarimorolida joylashgan ulkan stratovulqonlardan biri hisoblaniladi. U Yaponiyaning Xokkaydo shtatidagi Hakodate qishlogʻida, sharqiy mintaqasida joylashgan. E togʻi Esan prefekturasi tabiat bogʻi tarkibiga kiradi.

E togʻining eng baland qoyasi balandligi 617.6 m (2026 ft) ga teng. Asosiy vulqon kraterlari shu qoyada joylashgan.

E togʻi gidroksidi boʻlmagan, mafik, vulqon togʻ jinslaridan tashkil topgan[2]. Andezitik vulqon tepasida lava gumbazi joylashgan[3]. Geoxronologik shkalaga va oʻtkazilgan tadqiqotlarga koʻra E togʻi pleystotsen davrida paydo boʻlganligi taxmin qilingan.

Portlash tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

E togʻi stratovulqon boʻlganligi sababli ham unda yuz beradigan portlash yaqin atrofda yashovchi insonlar hayotiga xavf soladi.

E togʻi oxirgi marta 1874-yil 8-iyunda portladi. Ushbu portlash freatik portlashlar turidan boʻlib, VEI shkalasi boʻyicha 1 ball bilan baholandi.

Roʻyxatga olingan eng qadimgi portlash 1846-yil 18-noyabrda yuz bergan. Bu hodisa bir nechta uylarga zarar yetkazgan va insonlar oʻlimga sabab boʻlganlaharlarni keltirib chiqargan[3].

Radiokarbonlarni aniqlash bilan bogʻliq va tefroxronologiya tadqiqotlari taxminan milodiy 1350-yil, miloddan avvalgi 550-yil va 1050-yillarda, miloddan avvalgi 3900 ± 100 yillarda hamda miloddan avvalgi 7050 yillardagi tarixiy yozuvlardan oldingi beshta otilish sodir etilganligini aniqladi. Miloddan avvalgi 7050-yilda sodir boʻlgan otilish VEI shkalasi boʻyicha 3 ball boʻlgan eng katta portlashlardan biri edi. Portlash natijasida hosil boʻlgan lava tarkibidagi togʻ jinslari tuproqni kerakli minerallar bilan boyitgan va oʻsimliklar populyatsi rivojiga xissa qoʻshgan.

  1. 1,0 1,1 Geospatial Information Authority (Wayback Machine saytida 2012-02-26 sanasida arxivlangan) topographic map 恵山
  2. „Hokkaido“. Seamless digital geological map of Japan 1: 200,000.. The Geological Survey of Japan, AIST (2010-yil 18-fevral). 2013-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 25-aprel.
  3. 3,0 3,1 „E-SAN“. Quaternary Volcanoes in Japan. Geological Survey of Japan, AIST (2006). 2012-yil 19-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 25-aprel.