Chayot

Chayot
Biologik klassifikatsiya
Olam: Oʻsimlik

Chayot, Meksika bodringi (Sechium edule L.) — qovoqdoshlar oilasiga, Sechium turkumiga mansub oʻsimlik turi, oziq-ovqat ekini. Markaziy Amerikada indeyslar tomonidan madaniylashtirilgan. 19-asr oʻrtalaridan Afrikada, soʻngra Janubiy Yevropada, Osiyoning tropik qismida tarqalgan. Asosan, Meksikada koʻp ekiladi. Tropiklarda koʻp yillik, subtropiklarda bir yillik ekin, poyasining uz. 10 m gacha boradi. Bargi besh boʻlmali, guli ayrim jinsli. Mevasi noksimon, rangi yashil, bir urugʻli, uz. 13—20 sm gacha, ogʻirligi 0,2–2 kg. Mevasi tarkibida 3—3,5% qand, 20% kraxmal, oqsil, qisman moy bor. Qovurib yoki dimlab yeyiladi. Ekilganidan keyin 2yildan boshlab ildizida 2 kg dan 30 kg gacha tuganaklar hosil qiladi. Ildizda hosil boʻlgan tuganaklarda 20% gacha kraxmal, oqsil, smolali moddalar toʻplanadi, mazasi kartoshkaga oʻxshaydi, bolalar va bemorlar uchun parhez un tayyorlanadi. Poyasidan bosh kiyim va savatlar toʻqiladigan pishiq tola olinadi.

Subtropiklarda butun mevasini band tomoni Chayot bilan ekib koʻpaytiriladi. Ekish sxemasi 2 m x 1,5 m. Sentabr da gullaydi, bir oydan keyin mevalari yetiladi (bir oʻsimlik 200 donagacha meva tugadi).