Boeing 777
Boing 777 – Boing Tijorat Samolyotlari tomonidan ishlab chiqilgan Amerikaning uzoq masofali keng fyuzelyajli samolyotidir. 777 soni Boingning boshqa keng fyuzelyajli samolyotlari, ikki dvigatelli 767 va toʻrt dvigatelli 747 samolyotlaridan farqlanib turishi uchun qoʻllanadi. Bu samolyot 8 ta yirik aviakompaniyalar bilan maslahatlashgan holda ishlab chiqilgan va 1990 – yil yanvar oyida boʻlib oʻtgan birinchi uchrashuvda eʼtiborga olinib, 1990-yil 14-oktabrda United Airlines buyurtmasi bilan ishga tushirilgan. Uning ilk prototipi 1994-yil 9-aprelda ishlab chiqarilgan va birinchi marta 1994-yil 12-iyunda parvoz qilgan. Uzoqroq masofali variantlar 2000-yil 29-fevralda sotuvga chiqarildi va birinchi marta 2004-yil 29-aprelda yetkazib berildi.
U oʻnta oʻrindiqli joyga ega boʻlib, odatda 301 dan 368 yoʻlovchiga moʻljallangan 3 toifali sigʻimga ega. U katta diametrli turbofan dvigatellari, har bir asosiy qoʻnish moslamasida oltita gʻildirak, toʻliq dumaloq fyuzelyaji va pichoq shaklidagi quyruq konusi bilan mashxurlikka ega. Boing 777 simli boshqaruvga ega birinchi Boeing samolyotidir. U dastlab Airbus A340 va McDonnell Duglas MD-11 bilan raqobatlashdi, ikkalasi ham hozirda ishlab chiqarilmayabdi va 2012-yil holatiga koʻra Airbus A350 va A330-900 bilan raqobatlashadi.
Maksimal uchish ogʻirligi 545,000-660,000 lb (247-299 t) boʻlgan original Boing 777 ikkita fyuzelaj uzunligida ishlab chiqarilgan: Ushbu 777 klassika General Electric GE90, Whitney PW4000 yoki Rolls-Royce Trent 800 dvigatellari tomonidan quvvatlangan. Uzoq masofali 777-300ER, 2004-yilda, ultra uzoq masofali 777-200LR 2006-yilda va 777F yuk tashuvchisi 2009-yilda xizmat koʻrsata boshlagan. 2013-yil noyabr oyida Boingning −8 va −9 versiyalari ishlab chiqilishi eʼlon qilindi, ularning ikkalasi ham qanot uchlari yigʻiladigan kompozitga va General Electric GE9X dvigatellariga ega.
777 boshqa keng fyuzelyajli samolyotlarga qaraganda koʻproq buyurtma qilingan va yetkazib berilgan. Aprel 2022-yil holatiga koʻra, 60 dan ortiq mijoz barcha turdagi 2108 ta samolyotga buyurtma bergan, 1683 tasi yetkazib berilgan. Eng keng tarqalgan va muvaffaqiyatli varianti 777-300ER boʻlib, 838 ta ushbu samolyotga buyurtma berilgan va 832 tasi yetkazib berilgan. 2018-yilning mart oyiga kelib, 777, Boiing 747 ni ortda qoldirib, eng koʻp ishlab chiqarilgan keng fyuzelyajli Boing samolyotiga aylandi. 2018-yil holatiga koʻra,, 163 ta samolyot bilan Emirates eng yirik operator edi. 2021-yil holatiga koʻra , 777 samolyoti 31 aviahalokat va hodisalarda ishtirok etgan, shu jumladan, 8 ta korpusda yoʻqotishlarga uchragan (5 tasi parvoz paytida va 3 tasi yerda), 541 tasi halok bilan tugagan va 3 ta samolyot oʻgʻirlab ketilgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]1. Boing Buyurtma va yetkazib berishlar (har oy yangilanadi) Boing Kompaniyasi. Aprel 30, 2022. 2022-yil 10-mayda olindi.
2. Boing Buyurtma va yetkazib berishlar (har oy yangilanadi) Boing Kompaniyasi. Iyul 31, 2022. 2020-yil 11-avgustda olindi.