Kontent qismiga oʻtish

Better World Books

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Better World Books
Fayl:BetterWorldBooksLogo.svg
Turi Shaxsiy
B korporatsiyasi
Tarmogʻi Online kitob savdosi
Egasi Better World Libraries[1]
Qachon asos solingan 2002-yil
Asoschi(lari) Christopher “Kreece” Fuchs
Xavier Helgesen
Jeff Kurtzman
Aylanma daromadi $65 million[2]
Ishchilar soni 340[2]
Vebsayti betterworldbooks.com

Better World Books (shuningdek, Qumpus, Inc. nomi bilan ham tanilgan) 2002-yilda Indiana shtatidagi Notre-Dame universiteti talabalari tomonidan asos solingan, ishlatilgan va yangi kitoblarning Amerikadagi onlayn kitob sotuvchi tarmogʻi[2].

Better World Books tomonidan foydalanilgan kitoblar inventarizatsiyasi, asosan, 1800 dan ortiq kollej va universitetlarda muntazam kitoblar olib borish va 3000 dan ortiq kutubxona tizimlarining xayriyalari, shuningdek, burchaklar va kollejlar kampuslariga oʻrnatilgan xayriya qutilaridan iborat[3]. Kompaniya Indiana shtatining Mishawaka shahrida, Nevadaning Reno shahrida; Pensilvaniya shtatining York shahrida va Shotlandiyaning Dunfermline shahrida tarqatish omborlariga ega[2][4][5],

Tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2001-yilda Notre-Dame universitetini tamomlagandan koʻp oʻtmay, Better World Books asoschilari Christopher Fuchs, Xavier Helgesen va Jeff Kurtzman oʻzlarining ishlatgan kollej darsliklarini onlayn tarzda sota boshlashdi[6][7][8]. Keyin bu uch hamkor onlayn kitob sotish tajribasidan foydalangan holda biznes-reja tuzdilar[6][7][8]. 2002yilda Fuchs va Helgesen Indiana shtatining South-Bend shahridagi Robinson jamoat taʼlim markaziga foyda keltirgan holda kitob diski sotuvini yoʻlga qoʻydilar[6][7][8]. Bu vaqt davomida ular 2000 ta kitob yigʻib sotishdi, bu esa 10 000 dollar jamgʻarishdi[6][7][8]. Sayohatdan tushgan mablagʻning yarmi mahalla markazidagi savodxonlik tashabbuslarini qoʻllab-quvvatlashga sarflandi[2].

2003-yilda uch kishi oʻz biznes rejalarini Notre-Dam universitetining Mendoza biznes kolleji qoshidagi Gigot tadbirkorlik tadqiqotlari markazi homiylik qilgan Notre-Dam ijtimoiy aventyur biznes-rejalari tanloviga kiritdilar[7]. Ular tanlovda gʻolib boʻlishdi, bosh sovrin 7000 dollar va tadbirkor David Murphyning murabbiyligidan iborat edi[7]. Murphy 2004-yildan 2011-yilgacha Better World Books prezidenti va bosh direktori boʻlib ishlagan va Notre-Damening tadbirkorlik magistri dasturini (ESTEEM) boshqargan[4][7][9].

Indiana shtatining Mishavaka shahridagi Better World Books bosh qarorgohi

Better World Books 2004-yilda AQSh Kichik biznes maʼmuriyati tomonidan qoʻllab-quvvatlangan kredit liniyasini sotib oldi[6]. 2008-yil aprel oyida Better World Books kitoblar tarmogʻi Good Capital, MChJ va 18 ta xususiy investor orqali qoʻshimcha 4,5 million dollarlik avantyura kapitalini qoʻlga kiritdi[10].

2008-yilda kompaniya Shotlandiyaning Dunfermline shahrida oʻz faoliyatini yoʻlga qoʻydi va 2010-yilda Buyuk Britaniyaga xizmat koʻrsatuvchi veb-saytini ishga tushirdi[11][12][13][14][15]. 2016-yilda kompaniya Nevada shtatining Reno shahrida yangi tarqatish markazini ochdi va 150 ta yangi ish oʻrni yaratdi[5].

Notijorat B Lab „Better World Books“ ni „B korporatsiyasi“ sifatida sertifikatladi, yaʼni u ijtimoiy farovonlikni taʼminlash uchun maʼlum standartlarga javob beradi, chunki u kitoblarni yoki oʻz daromadining bir qismini butun dunyo boʻylab savodxonlik dasturlariga hadya qiladi[16]. 2013-yil holatiga koʻra, kompaniya ushbu dastur doirasida taxminan 14 million dollar xayriya qilgan[2].

2019-yil mart oyida Better World Books Indiana shtatining Goshen shahridagi soʻnggi chakana savdo hududi yopilishini eʼlon qildi. Tashkilot elektron tijorat faoliyatini yaxshilash va koʻproq odamlarni qamrab olishi uchun mazkur qarorni qabul qilgan edi[17].

Kompaniya yigʻilgan mablagʻlar, qayta ishlatilgan yoki qayta ishlangan kitoblar va sovgʻa qilingan kitoblar haqidagi maʼlumotlarni oʻzining „Impact (Taʼsir)“ nomli sahifasida keng ommaga namoyish etdi[18][19][20]. 2019-yil holatiga koʻra, Better World Books yiliga 30 millionga yaqin ishlatilgan kitoblarga ishlov bergan, ulardan 10 million tasi sotilgan va 10 million tasi hamkorlik tashkilotlariga Berilgan.

2019-yil 6-noyabrda Better World Books koʻp yillik hamkori Internet Arxivi bilan aloqa bogʻladi, missiyaga muvofiq tuzilgan, notijorat tashkiloti Better World Libraries tomonidan sotib olindi. Rejaga koʻra, yana koʻplab kitoblarni raqamlashtirish va ularni internetga joylashtirishkerak edi[21]. 2019-yil iyulidan 2020-yilning martigacha Better World Books Internet arxiviga 700 000 dan ortiq kitoblarni (ayrim ISBN koʻrsatkichlari boʻyicha) taqdim qildi[22]. 2020-yilda 1,4 milliondan ortiq, 2021-yilning birinchi yarmida esa bir millionga yaqin kitob sovgʻa qilindi[23].

Hamkorlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Better World Books BetterWorldBooks.com saytida sotilgan har bir kitob uchun Afrikalik bolalarni pziq-ovqat bilan taʼminlash, ular uchun kitoblar berish yoki kichikroq xayriya oluvchilarga bitta kitobni sovgʻa qiladi[24][25]. Better World Books savodxonlik boʻyicha notijorat tashkilotlariga qoʻshimcha yordam beradi, jumladan:

  • Afrika uchun kitoblar — afrikalik bolalarga kitoblarni yigʻadi, joʻnatadi va tarqatadi[2].
  • Oila savodxonligi milliy markazi — kam taʼminlangan bolalar va oilalarga taʼlim imkoniyatlari va savodxonlik dasturlarini taqdim etadi[2][26].
  • Oʻqish xonasi — kutubxonalar va maktablar quradi va dunyoning qashshoq hududlarida, shu jumladan Janubi-Sharqiy Osiyoda stipendiyalar taqdim etadi[2][27]. Bolalar uchun bir nechta tillarda kitoblarni nashr etadi[27].
  • Worldfund — Lotin Amerikasida ingliz tilini yaxshilash uchun resurslarni taqdim etadi[2][28].
  • Qamoqxona kitobi loyihasi — Quincy, Massachusets shtatida joylashgan notijorat tashkilot boʻlib, mahbuslarni kitoblar va huquqiy manbalar bilan taʼminlaydi[29][30][31].
  • Robinson jamoat markazi — Indiana shtatining South-Bend shahrida taʼlim imkoniyatlari va repetitorlik xizmatlarini taqdim etadigan Notre-Dame universitetiga qarashli jamoat markazi[32].
  • National Literacy Trust — Londonda (Angliya) joylashgan mustaqil xayriya tashkiloti, savodxonlikni targʻib qiladi[13][14][15].
  • READ International — Buyuk Britaniyaning oʻrta maktablarida endi kerak boʻlmagan kitoblarni Tanzaniyaga koʻchirish orqali Sharqiy Afrikada taʼlim olish imkoniyatini yaxshilashga qaratilgan xayriya tashkiloti[13][14][15].
  • Voyaga yetganlar savodxonligi milliy agentligi (NALA) — mustaqil Irlandiya xayriya tashkiloti boʻlib, savodxonlik va hisoblashda qiyinchiliklarga duch kelgan odamlar jamiyatda toʻliq ishtirok etishlari va ularning ehtiyojlariga javob beradigan taʼlim imkoniyatlaridan foydalanishlari mumkinligiga ishonch hosil qilish majburiyatini oladi[13][14][15].
  • Internet arxivi — Internet arxivi va Better World Books 2019-yil noyabr oyida kitoblarni saqlash maqsadida raqamlashtirish boʻyicha yangi hamkorlikni eʼlon qildi[33].

Yana qarang

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ (unspecified title)
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Anne Field. „Secrets of a Successful Social Enterprise“. Forbes (4-may 2013-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  3. ↑ Kristi York Wooten. „Can Buying a Book Help Kids and the Environment?“. Huffington Post (16-avgust 2011-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  4. ↑ 4,0 4,1 Gene Stowe. „A decade's worth of doing good“. SouthBend Tribune (26-may 2013-yil). 2015-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  5. ↑ 5,0 5,1 Jason Hidalgo. „Better World Books opens Reno distribution center, bringing 150 jobs“. Reno Gazette-Journal. Gannett Company (14-yanvar 2016-yil). Qaraldi: 11-yanvar 2017-yil.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Stephanie Elam. „Building better world a book at a time“. CNN (2-iyul 2009-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 Elizabeth Station. „Book Value“. Notre Dame Business (2008-yil qish). 2013-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Doug DeLoach. „Doing good, doing well“. Atlanta Business Chronicle (19-avgust 2011-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  9. ↑ „David Murphy Biography“. ESTEEM (Engineering, Science & Technology Entrepreneurship Excellence Master's Program). esteem.nd.edu. University of Notre Dame. Qaraldi: 15-oktabr 2014-yil.
  10. ↑ Good Capital, LLC. „Good-Capital-s-Social-Enterprise-Expansion-Fund-to-Invest-Up-to-2-5-Million-in-Better-World-Books“ (7-aprel 2008-yil). 2014-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-iyul 2014-yil.
  11. ↑ „'Responsible' book seller opens UK online shop“. IT Pro Portal (9-dekabr 2010-yil). Qaraldi: 22-sentabr 2013-yil.
  12. ↑ Zak Stambor. „Better World Books opens an e-commerce site in Britain“. Internet Retailer (8-dekabr 2010-yil). Qaraldi: 22-sentabr 2013-yil.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 Ina Steiner. „Better World Books Launches Site in UK“. eCommerce Bytes (9-dekabr 2010-yil). 2013-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-sentabr 2013-yil.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 „Better World Books launches UK retail website“. UK Fundraising (8-dekabr 2010-yil). Qaraldi: 22-sentabr 2013-yil.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 Charlotte Williams. „Better World Books launches UK site“. The Bookseller (12-sentabr 2012-yil). Qaraldi: 22-sentabr 2013-yil.
  16. ↑ Kyle Westaway. „New Legal Structures for 'Social Entrepreneurs'“. Wall Street Journal (2-dekabr 2011-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  17. ↑ Columnist. „Better World Books closes its last retail location to focus on e-commerce“ (inglizcha). South Bend Tribune. Qaraldi: 29-iyul 2019-yil.
  18. ↑ „Our Impact“. Better World Books. Qaraldi: 9-avgust 2021-yil.
  19. ↑ Ashley Booker. „Students help fight illiteracy through online book vendor“. The University Daily Kansan (29-avgust 2013-yil). 2013-yil 19-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  20. ↑ Zak Stambor. „A broader mission“. Internet Retailer (30-noyabr 2011-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  21. ↑ See „For the Love of Literacy-Better World Books and the Internet Archive Unite to Preserve Millions of Books“ Nov. 6, 2019) (Wayback Machine saytida 2022-10-04 sanasida arxivlangan)
  22. ↑ Internet Archive. „Book Donations from Better World Books“. — „ ia search -f isbn "collection:bookdonationsfrombetterworldbooks" | jq ".isbn | .[]" | cut -f2 -d'"' | sort -u | grep -c ^978 761436“. Qaraldi: 20-mart 2020-yil.
  23. ↑ Internet Archive. „Book Donations from Better World Books“. — „$ ia search -f isbn 'collection:bookdonationsfrombetterworldbooks addeddate:[2020-01-01 TO 2020-12-31]' | jq ".isbn | .[]" | cut -f2 -d'"' | sort -u | grep -c ^978 1430873“. Qaraldi: 31-may 2021-yil.
  24. ↑ David Markiewicz. „Better World Books tries to do good by doing business“. Atlanta Journal-Constitution (24-avgust 2011-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  25. ↑ Ariel Schwartz. „Better World Books Takes a Page From Toms Shoes' "One For One" Playbook“. Fast Company. Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  26. ↑ Michel Marriott. „When Parents and Children Go to School Together“. New York Times (21-avgust 1991-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  27. ↑ 27,0 27,1 Nicholas D. Kristof. „His Libraries, 12,000 So Far, Change Lives“. New York Times (5-noyabr 2011-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  28. ↑ Rebecca Bailey. „Dartmouth-based partnership aims to help English teaching in Latin America“. Dartmouth News (21-iyun 2007-yil). 2015-yil 6-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  29. ↑ Jamie Reysen. „Prison Book Program collects books for prisoners nationwide“. JSONS (1-oktabr 2009-yil). 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  30. ↑ Dara Olmsted. „The Great American Book Drive“. Boston (5-noyabr 2010-yil). 16-aprel 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  31. ↑ Emily Sweeney. „Helping inmates roam world of words“. Boston (10-iyun 2012-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.
  32. ↑ Amanda Gray. „Robinson Center celebrates 10th anniversary“. The Observer (18-fevral 2011-yil). Qaraldi: 18-sentabr 2013-yil.[sayt ishlamaydi]
  33. ↑ „For the Love of Literacy: Better World Books and the Internet Archive Unite to Preserve Millions of Books“ (Wayback Machine saytida 2022-10-04 sanasida arxivlangan), Press release, Nov. 6, 2019. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Better_World_Books&oldid=4982696" dan olindi