Bellitepe, Göle
Bellitepe — Ardaxon viloyatining Göle tumaniga qarashli qishloq.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bellitepe qishlogʻining eski nomi Urut. U 1854 yilgi Kipert xaritasida "Urut" nomi bilan atalgan. [1] 1886 yilgi rus aholini roʻyxatga olishda va 1928 yilgi Usmonli qishloqlari roʻyxatida xuddi shu nom bilan tilga olingan. [2][3] Ammo bu manzilgoh avvalgi davrda Orotan deb atalganligi ma’lum.
Urutdagi megalitik inshootlar qoldiqlari bu juda qadimiy aholi punkti boʻlganligini ko'rsatadi. Urut o'rta asrlarda Gruziyani tashkil etgan tarixiy hududlardan biri boʻlgan Kola shahrida joylashgan. Darhaqiqat, Usmonlilar bu hududni 16-asrning ikkinchi yarmida gruzinlardan tortib olishgan.
Uzoq vaqt Usmonlilar hukmronligi ostida boʻlgan Urut 93-yil urushidan keyin 1878-yilda imzolangan Berlin shartnomasi bilan Usmonlilar imperiyasi tomonidan Rossiyaga qoldirilgan edi. Rus maʼmuriyati tomonidan Urut (Urut) sifatida roʻyxatga olingan qishloq Ardaxon okurigi Göle tumaniga bogʻlangan edi. 1886-yilda uning aholisi 128 kishidan iborat edi. Bu aholi orasida 99 kishi armanlar, 25 kishi turklar va 4 kishi kurdlar sifatida qayd etilgan[4]. Qishloq aholisi 1896-yilda 199 kishi, 1906-yilda 300 kishi boʻlgan[5].
Urut qishlog'i birinchi jahon urushi oxirida ruslar mintaqadan chiqib ketganidan keyin bir muddat Armaniston chegaralari ichida qoldi. Urut 1921-yil 16-martda imzolangan Moskva shartnomasiga muvofiq Turkiyaga berildi[6].
Bellitepe qishlog'i 1928-yildagi Usmonli qishloqlari ro'yxatida Urut (ạwrut) nomi bilan boʻlgan va Kars viloyatining Göle tumanidagi Okam tumani bilan bog'langan[7]. U 1940-yilgi umumiy aholini roʻyxatga olishda bir xil maʼmuriy mavqega ega boʻlib, 287 kishidan iborat edi[8]. Urut turkiy boʻlmagani uchun 1959-yilda 7267-sonli qonun bilan qishloq nomi Bellitepe deb oʻzgartirildi[9]. 1965-yilgi umumiy aholi roʻyxatida Bellitepe qishlogʻi aholisi 451 kishidan iborat boʻlib, bu aholining 118 nafari savodli edi[10].
Geografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qishloq Ardaxon shahar markazidan 36 km uzoqlikda joylashgan. Göle tuman markazidan 19 km uzoqlikda joylashgan[11].
Aholisi
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Qishloq aholisining yillar bo'yicha ma'lumotlari | |
|---|---|
| 2020 | 137 |
| 2019 | 138 |
| 2018 | 150 |
| 2017 yil | 140 |
| 2016 yil | 131 |
| 2015 yil | 134 |
| 2014 yil | 151 |
| 2013 yil | 160 |
| 2012 yil | 172 |
| 2011 yil | 181 |
| 2010 yil | 182 |
| 2009 yil | 199 |
| 2008 yil | 211 |
| 2007 yil | 219 |
| 2000 | 240 [11] |
| 1990 yil | 412 [12] |
| 1985 yil | 522 [13] |
Manbasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1854 Kiepert Map of the Caucasus, Armenia, Kurdistan, and Azerbaijan
- ↑ „"Göle Kazası (1886 Yılı)" (Rusça)“. 18 ocak 2015da asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 771.
- ↑ „"Göle Kazası (1886 Yılı)" (Rusça)“. 18 ocak 2015da asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 113, ISBN 9786052100271.
- ↑ „Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489.“. 8 ekim 2021da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7 nisan 2022.
- ↑ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 771.
- ↑ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 352.
- ↑ „Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 774.“. 23 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 nisan 2021.
- ↑ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 358.
- ↑ 11,0 11,1 „Bellitepe Köyü“ (Türkçe). YerelNet.org.tr. 3 haziran 2015da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12 nisan 2020.
- ↑ „1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş“ (Türkçe). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr (1991). 19 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19 şubat 2020.
- ↑ „1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş“ (Türkçe). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr (1986). 19 şubat 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18 şubat 2020.
