Bekasi

Bekasi (: [ˈbəkasi], Sundanese) Indoneziyaning Gʻarbiy Java shtatidagi dengizga chiqish yoʻli mavjud boʻlmagan va Jakartaning sharqiy chegarasida joylashgan shahar. U Jakarta metropolitan hududiga olib boruvchi qatnov shaharchasi boʻlib xizmat qiladi. Indoneziya Statistikasi (BPS) tomonidan 2020-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Bekasida 2,543,676 aholi istiqomat qiladi^[1]. 2021-yil oʻrtalari uchun berilgan rasmiy hisob-kitobda 2 564 940 kishini tashkil etdi^[2]. Ushbu shahar Indoneziyadagi eng yirik metropolitan hududida joylashgan (Jabodetabek). Shahar shimolda va sharqda Bekasi Regency, janubda Bogor Regency va Depok, gʻarbda Sharqiy Jakarta bilan chegaradosh.

Bekasi Indoneziyaning eng qadimgi shaharlaridan biri boʻlib, Tarumanagara Qirolligining poytaxti vazifasini bajargani haqida ham aytib oʻtilgan. Oʻsha paytda Bekasining ismi Dayeuh Sundasembawa yoki Jayagiri edi. Uning mavjudligining eng qadimgi dalillari Tugu yozuviga koʻra V asrga toʻgʻri keladi, unda shahardan oʻtadigan ikkita daryo nomi tasvirlangan boʻlib ular Candrabhaga va Gomatilardir. Oʻsha daryolardan biri, yaʼni Kandrabhaga Bekasi ismining kelib chiqishi bilan bogʻliq boʻlib, bu yerda Kandrabhaga nomi sanskritcha kandra soʻzi tufayli Bxagasasi ga aylangan, yaʼni oy qadimgi Yavacha „sasi“ soʻziga aylanib, oy degan maʼnoni anglatadi va keyin Bhagasasi nomi Bhagasi, keyin esa Gollandiya mustamlaka hukumati Bhagasi ismini Bacassie deb notoʻgʻri yozgan va nihoyat Bekasi boʻlgan^[3]. Gollandiyaning Sharqiy Hindistoni davrida Bekasi Batavia rezidentsiyasining bir qismi edi. Yashash shahri sifatida^[4] koʻplab oʻrta sinf vakillari uchun Bekasi rivojlanish yoʻlidagi yoʻldosh shahar hisoblanadi, Ular oʻzlarining savdo markazlari, maktablari, kasalxonalari, klub uylari, akvaparki va Jakarta markaziga avtobus xizmatlariga ega hisoblanadi. Koʻp sonli transmilliy kompaniyalar Bekasiga joylashish uchun koʻplab chet elliklarni (asosan yapon va koreys) jalb qilgan^[5].

Iqtisodiyot

Bekasi allaqachon Jabodetabekdagi rivojlanish markazlaridan biriga aylangan. Shahar umumiy milliy YaIMning 2,11% ni tashkil qiladi^[6]. Soʻnggi vaqtlarda koʻplab xorijliklar (asosan koreys, yapon va xitoyliklar) uning dinamikasidan foydalanish va iqtisodiyotini yuksaltirish uchun shaharda oʻz bizneslarini yoʻlga qoʻyishgan. Bekasi iqtisodiyoti asosan xizmat koʻrsatish va ishlab chiqarishga asoslangan hisoblanadi.

Savdo

Bekasi Janubiy Tangerangdan tashqari Jabodetabekdagi eng istiqbolli koʻchmas mulk bozorlaridan biri boʻlib, bir qancha qimmatli ishlanmalar uning mulk bozorini tashkil etadi. Mamlakatning koʻplab yirik mulk ishlab chiqaruvchilari shaharda kvartiralar, mehmonxonalar va savdo markazlarini qurishmoqda. Soʻnggi yillarda Jatiwarna/Jatibening boʻylab baʼzi turar-joylar rivojlandi – ular: Sharqiy Bekasi pullik avtomagistrali, Bekasi Regency shahridagi Cibatugacha. Bularga Harapan Indah, Summarecon Bekasi, Kemang Pratama va Grand Galaxy City kiradi.

Asosiy biznes va savdo markazlari shaharning gʻarbiy qismida joylashgan. Jalan Ahmad Yani, Jalan Sudirman, Jalan KH Noer Alie va Harapan Inda bulvari boʻylab bir qancha moliyaviy markazlar, restoranlar va savdo markazlari mavjud. Eng yirik savdo markazi Grand Metropolitan boʻlib, 125,000 m² (1,350,000 kv ft) dan ortiq qavatli maydonni tashkil etadi^[7]. Boshqa savdo markazlariga Metropolitan Mall, Summarecon Mal Bekasi, Mal Ciputra Cibubur, Mega Bekasi Hypermall, Grand Galaxy Park, Grand Mall, Blu Plaza, BTC Mall, GP Mall, Bekasi Cyber Park, Plaza Pondok Gede va Lagoon Avenue kiradi. Bekasida koʻplab mehmonxonalar rivojlanagan Ular: Santika, Horison, Xarris, Aston Imperial, Amaris, Amaroossa va Tune Hotel.

Infratuzilma

Bekasida yirik turar-joy massivlari va sanoat parklarining rivojlanishi infratuzilmani, xususan, magistral yoʻllar, avtomobil yoʻllari va temir yoʻllarni rivojlantirish bilan bogʻliq.

Yoʻl va magistral

Bekasi Trans-Java pullik yoʻli bilan bogʻlangan Java orqali oʻtuvchi asosiy yoʻl hisoblanadi. Jabodetabek shahri hududidan oʻtuvchi umumiy uchta tezyurar yoʻl mavjud: Bekasidan uchta chiqish yoʻliga ega Jakarta-Cikampek pullik yoʻli ; Tangerang, Jakarta va Bogorga kirish imkonini beruvchi Jakarta tashqi halqa yoʻli; va yangi Bekasi-Cawang-Kampung Melayu pullik yoʻli. Cikunir va Gʻarbiy Karavang oʻrtasidagi umumiy uzunligi 36,4 kilometr boʻlgan va hozirgi pullik boʻlgan harakatni yengillashtirish uchun qurilgan ushbu yoʻl 2019-yildan beri ishlaydi^[8]. Jakarta yoʻldosh shahri sifatida joylashganligi sababli, Sharqiy Jakarta va Bekasi oʻrtasidagi yoʻllarda ogʻir tirbandlik odatiy holga aylangan.

KM	Pullik yoʻl	Pullik darvoza(pullik yoʻllarda mavjud boʻladi).	Manzil
08	Jakarta-Cikampek pullik yoʻli	Jatibening	Jatibening, Jatiwaringin, Cikunir
12		Bekasi Barat	Kayuringin, Pekayon, Summarecon Bekasi, Harapan Baru
16		Bekasi Timur	Margahayu, Bulak Kapal, Bantar Gebang
37	Jakarta tashqi halqa yoʻli	Jativarna	Jativarna, Kranggan, Pondok Gede
41		Jatiasih	Jatiasih, Cikunir, Jatimekar
47		Kalimalang	Kranji, Jakasampurna, Bintara Jaya
49		Bintara	Bintara, Bintara Jaya, Harapan Baru (muqobil yoʻnalish)
13	Bekasi-Cawang-Kampung Melayu pullik yoʻli	Jakasampurna	Jakasampurna, Jakasetiya, Grand Galaxy Siti

Temir yoʻl

Hukumat hozirgi kunda Manggarayni Cikarang bilan bogʻlaydigan ikki yoʻlli temir yoʻl qurmoqda, u 2020-yilda qurib bitkaziladi^[9]. Hukumat ikki izli temir yoʻl bilan bir qatorda 17.9 km yengil temir yoʻl tranzit liniyasi ham qurayotgan boʻlib u Sharqiy Bekasi-Cawang-Dukuh Atasni Katta Jakarta orqali bogʻlaydi^[10].

Transport

Hozirgi vaqtda Bekasida Katta Jakarta boʻylab tezkor tranzit shaharlararo temir yoʻl KRL Commuterline va avtobus tezkor tranziti TransJakartadan iborat.

TransJakarta va Transjabodetabek premiumlari Harapan Indah, Summarecon Bekasi, Bulak Kapal va Jatiwarna shaharlaridan qatnovchilarga, shuningdek, Kemang Pratama va Grand Galaxy City-dan Jakarta shahar markaziga harakatlanuvchi avtobuslarga xizmat koʻrsatadi. Trans Patriot esa shahar ichida marshrut tizimini boshqaradi. Shuningdek shaharda taksi xizmati keng tarqalgan. Jamoat transportining asosiy vositasi angkot deb ataladigan mikroavtobusdir. Ular shahar boʻylab maʼlum marshrutlarga xizmat koʻrsatadilar.

Asosiy avtobus terminali – Bekasi terminali, Sharqiy Bekasida joylashgan. Boshqa terminallar – Pondok Gede, Harapan Indah va Kayuringin.

Demografiya

2020-yilgi aholini roʻyxatga olish Bekasi aholisi 2,543,676 kishini tashkil etdi. Bekasida koʻplab turli etnik guruhlar yashaydi, ular asosan sundanlar, betavilar va yavaliklardan iborat hisoblanadi. Sundanliklar eng katta ozchilik guruhidir, shuningdek, boshqa ozchilik guruhlariga Minangkabauliklar, Batakslar va Xitoyliklar kiradi.

Bekasidagi fuqarolarning aksariyati Islom diniga amal qiladi. Boshqa dinlarga Xristianlik (Rim katolikligi va protestantizm), Hinduizm, Buddizm va Konfutsiylik kiradi.

Sport

Klubning uy stadioni sifatida Patriot Chandrabhaga stadioni belgilangan, ushbu stadion Bekasi PCB Persipasi futbol jamoasining uy maydoni ham hisoblanadi^[11]^[12].

Maʼmuriy tumanlar

Bekasi shahri umumiy oʻn ikkita tumanga („kecamatan“) boʻlingan boʻlib, quyidagi jadvalda ularning hududlari va aholi sonining 2010-yilgi ^[13], 2020-yilgi^[14] hamda 2021-yil oʻrtalari uchun rasmiy hisob-kitoblar^[15] bilan koʻrsatilgan. Ushbu jadvalda tumandagi shahar qishloqlari (keluraxon) soni va ularning pochta indekslari ham mavjud.

Tuman	Hududi km²	Aholisi 2010 holatiga koʻra	Aholisi 2020 holatiga koʻra	Aholisi 2021 oʻrtalariga koʻra	qishloqlar soni	Pochta indeksi
Pondokgede	15.92	246,503	251,195	253,300	5	17411-17413
Jatisampurna	19.54	103,715	123,924	124,960	5	17432-17435
Pondokmelati	11.80	128,934	131,122	132,220	4	17414, 17415, 17431
Jatiasih	24.27	198,444	247,362	249,430	6	17421-17426
Bantargebang	18.44	95,845	107,216	108,110	4	17151-17154
Mustikajaya	26.42	159,773	213,515	215,300	4	17155-17158
Bekasi Timur (East Bekasi)	14.63	247,357	257,025	259,170	4	17111-17113
Rawalumbu	16.85	208,334	220,699	222,540	4	17114-17117
Bekasi Selatan (South Bekasi)	16.06	203,654	210,805	212,570	5	17141-17148
Bekasi Barat (West Bekasi)	14.93	272,557	281,681	284,040	5	17133-17145
Medan Satria	11.88	161,162	162,119	163,470	4	17131-17133, 17143
Bekasi Utara (North Bekasi)	19.75	308,593	337,013	339,830	6	17121-17125, 17142
Totals	210.49	2,334,871	2,543,676	2,564,940	56

Iqlim

Bekasi tropik musson iqlimiga ega shahar hisoblanib(Am) maydan oktyabrgacha moʻtadil yogʻingarchilik boʻladi va noyabrdan aprelgacha kuchli yogʻingarchilikka kuzatiladi.

Ommaviy madaniyatd

Chairil Anwar's poem Karawang-Bekasi (1948).
Pramoedya Ananta Toer's novel Di Tepi Kali Bekasi (1951) is set mainly in Bekasi.

Manbalar:

↑ Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2021.
↑ Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2022.
↑ http://www.bekasikota.go.id (Wayback Machine saytida 2015-10-23 sanasida arxivlangan) Sejarah Kota Bekasi (Wayback Machine saytida 2018-09-30 sanasida arxivlangan)
↑ http://properti.kompas.com Middle-up. Bekasi. Menggiurkan. Rumah. Harga. Rp.800.Juta. Paling. Dicari. Pasar „Middle-up“ Bekasi Menggiurkan, Rumah Harga Rp 800 Juta Paling Dicari!
↑ Peter J. Katzenstein, Takashi Shiraishi; Beyond Japan: The Dynamics of East Asian Regionalism; 2006
↑ Jefriando. „Ekonomi Jakarta Digabung Bekasi, Bogor, dan Tangerang Capai Rp 2.490 T“.
↑ https://www.lamudi.co.id/ Mal Grand Metropolitan Bekasi Resmi Dibuka
↑ https://www.republika.co.id/berita/en/national-politics/18/09/12/pewnut414-50-percent-of-jakartacikampek-elevated-toll-road-completed 50 percent of Jakarta-Cikampek elevated toll road completed
↑ Economy in brief: Construction of DDT to finish by 2020
↑ http://www.cnnindonesia.com Bos Adhi Karya yakin Proyek LRT Bantu Kurangi Macet Jakarta
↑ „PCB Persipasi“, Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas (indonez), 2022-02-15, qaraldi: 2022-03-19
↑ Stadion Patriot Kembali Jadi Kandang Bhayangkara FC
↑ Biro Pusat Statistik, Jakarta, 2011.
↑ Jumlah Penduduk Hasil SP2020 (Jiwa), 2020
↑ Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2022.

Indoneziya haqidagi ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

Geografiyaga oid ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

[1] Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2021.

[2] Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2022.

[3] ttp://www.bekasikota.go.id (Wayback Machine saytida 2015-10-23 sanasida arxivlangan) Sejarah Kota Bekasi (Wayback Machine saytida 2018-09-30 sanasida arxivlangan)

[4] ttp://properti.kompas.com Middle-up. Bekasi. Menggiurkan. Rumah. Harga. Rp.800.Juta. Paling. Dicari. Pasar „Middle-up“ Bekasi Menggiurkan, Rumah Harga Rp 800 Juta Paling Dicari!

[5] Peter J. Katzenstein, Takashi Shiraishi; Beyond Japan: The Dynamics of East Asian Regionalism; 2006

[6] Jefriando. „Ekonomi Jakarta Digabung Bekasi, Bogor, dan Tangerang Capai Rp 2.490 T“.

[7] ttps://www.lamudi.co.id/ Mal Grand Metropolitan Bekasi Resmi Dibuka

[8] ttps://www.republika.co.id/berita/en/national-politics/18/09/12/pewnut414-50-percent-of-jakartacikampek-elevated-toll-road-completed 50 percent of Jakarta-Cikampek elevated toll road completed

[9] Economy in brief: Construction of DDT to finish by 2020

[10] ttp://www.cnnindonesia.com Bos Adhi Karya yakin Proyek LRT Bantu Kurangi Macet Jakarta

[11] „PCB Persipasi“, Wikipedia bahasa Indonesia, ensiklopedia bebas (indonez), 2022-02-15, qaraldi: 2022-03-19

[12] Stadion Patriot Kembali Jadi Kandang Bhayangkara FC

[13] Biro Pusat Statistik, Jakarta, 2011.

[14] Jumlah Penduduk Hasil SP2020 (Jiwa), 2020

[15] Badan Pusat Statistik, Jakarta, 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]