Axinite-(Mg)

Axinit-(Mg) alyuminiy, kaltsiy va magniyning borosilikat minerali boʻlib, aksinit guruhiga kiradi, magniy tuzilish oʻrnida dominant kation sanaladi, uni temir va marganets ham egallashi mumkin. U Tanzaniyaning Manyara mintaqasi, Lelatema togʻlaridan va shu bilan bir qatorda Merelani tepaliklarida joylashgan qimmatbaho toshlar topilgan, shuning uchun u oʻzining ajoyib hududida joylashgan.^[1] U dastlab magnezioaksinit deb atalar edi, bu uning aksinit guruhiga aʼzoligi va magniyning dominant kation sifatidagi roliga ishora qildi. Keyinchalik Xalqaro Mineralogiya Assotsiatsiyasi (IMA) oʻz nomini aksinit-(Mg) ga oʻzgartirdi.^[2] Baʼzan u kolleksiya marvaridlari sifatida qoʻllanadi.

Fizik va kimyoviy xossalari

Aksinit guruhidagi qolgan minerallar singari, aksinit-(Mg) triklinik tizimga tegishli hisoblanadi, bolta shaklidagi morfologiyaga ega boʻlgan kristallar shaklida namoyon boʻladi. Uning tuzilishini va hossalari bilan bir qatorda tetraedral va oktaedral tarzda muvofiqlashtirilgan kationlarning oʻzgaruvchan qatlamlari ketma-ketligi sifatida tavsiflash mumkindir.^[3] Uning kristallarining umumiy olganda odatiga ishora va magniyning ustunligiga egadir

Depozitlar

Aksinit guruhi minerallari oʻrta va past kontaktli metamorfizmda va mintaqaviy yoki metasomatik muhitda rivojlangan boʻladi, Axinit-(Mg) tez-tez kontakt metamorfizm zonalarida paydo boʻladi.

Bu nisbatan kam uchraydigan mineral hisoblanib, dunyoning oʻnga yaqin joylarida aniqlangan. Yuqorida koʻrsatilgan joylashuv turiga qoʻshimcha ravishda, oʻlchami 3 sm gacha boʻlgan turli rangdagi shaffof kristalli namunalar Nevada (AQSh), Lunning, Mineral Co, mintaqasida binafsha jigarrang kristallari topilgan.^[4] Ispaniyada El Zursido, Adamuz (Kordova) shahrida joylashgan karerning diabazasida kristall kalsit bilan bogʻlangan aksinit-(Mg) topilgan.^[5]

Manbalar

↑ Jobbins, E.A., Tresham, A.E. y Young, B. (1975). „Magnesioaxinite, a new mineral found as a blue gemstone from Tanzania“. Journal of Gemmology. 14-jild, № 8. 368–375-bet. doi:10.15506/JoG.1975.14.8.368.{{cite magazine}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
↑ Burke, Arnest A.J. (2008). „Tidying up mineral namesː an IMA-CNMCN scheme for suffixes, hyphens and diacritical marks“. The Mineralogical Record. 39-jild. 131–135-bet.
↑ Takéuchi, Y., Ozawa, Y., Ito, T., Araki, T., Zoltai, T. y Finney, J.J. (1974). „The B2Si8O30 groups of tetrahedra in axinite and comments on deformation of Si tetrahedra in silicates“. Zeitschrift für Kristallographie. 140-jild, № 5–6. 289–312-bet. Bibcode:1974ZK....140..289T. doi:10.1524/zkri.1974.140.5-6.289.{{cite magazine}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
↑ Jobbins, E.A., Tresham, A.E. y Young, B.R (1980). „Magnesioaxinite from Lunning, Nevada, and some nomenclature designations for the axinite group“. The Mineralogical Record. 11-jild. 13–15-bet.{{cite magazine}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
↑ Calvo, Miguel. Minerales y Minas de España. Vol. IX. Silicatos. Madrid, Spain: Escuela Técnica Superior de Ingenieros de Minas de Madrid. Fundación Gómez Pardo., 2018 — 175-bet. ISBN 978-84-8321-883-9.

[1] Jobbins, E.A., Tresham, A.E. y Young, B. (1975). „Magnesioaxinite, a new mineral found as a blue gemstone from Tanzania“. Journal of Gemmology. 14-jild, № 8. 368–375-bet. doi:10.15506/JoG.1975.14.8.368.{{cite magazine}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

[2] Burke, Arnest A.J. (2008). „Tidying up mineral namesː an IMA-CNMCN scheme for suffixes, hyphens and diacritical marks“. The Mineralogical Record. 39-jild. 131–135-bet.

[3] Takéuchi, Y., Ozawa, Y., Ito, T., Araki, T., Zoltai, T. y Finney, J.J. (1974). „The B2Si8O30 groups of tetrahedra in axinite and comments on deformation of Si tetrahedra in silicates“. Zeitschrift für Kristallographie. 140-jild, № 5–6. 289–312-bet. Bibcode:1974ZK....140..289T. doi:10.1524/zkri.1974.140.5-6.289.{{cite magazine}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

[4] Jobbins, E.A., Tresham, A.E. y Young, B.R (1980). „Magnesioaxinite from Lunning, Nevada, and some nomenclature designations for the axinite group“. The Mineralogical Record. 11-jild. 13–15-bet.{{cite magazine}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()

[5] Calvo, Miguel. Minerales y Minas de España. Vol. IX. Silicatos. Madrid, Spain: Escuela Técnica Superior de Ingenieros de Minas de Madrid. Fundación Gómez Pardo., 2018 — 175-bet. ISBN 978-84-8321-883-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]