Axborot tizimlarida identifikatsiya qilish
Axborot tizimlarida identifikatsiya qilish — bu identifikatsiyalash ob’ekti uchun uning identifikatori aniqlanadigan, axborot tizimida ushbu sub’ektni yagona identifikatsiya qiluvchi jarayonidir. Axborot tizimida identifikatsiya qilish tartib-taomilini amalga oshirish uchun avvalo sub’ektga tegishli identifikator berilishi kerak (yaʼni sub’ekt axborot tizimida roʻyxatdan oʻtgan boʻlishi kerak).
Identifikatsiya qilish jarayoni autentifikatsiya bilan bevosita bogʻliq: sub’ekt autentifikatsiya jarayonidan oʻtadi va agar autentifikatsiya muvaffaqiyatli oʻtgan boʻlsa, u holda axborot tizimi autentifikatsiya omillari asosida sub’ekt identifikatorini aniqlaydi. Bunday holda, identifikatsiyaning ishonchliligi toʻliq amalga oshirilgan autentifikatsiya jarayonnig ishonchlilik darajasi bilan belgilanadi.
Identifikatsiyaga misollar:
Identifikatsiya opsiyasi | Autentifikatsiya omillari | Identifikatsiya natijasi (identifikator) |
---|---|---|
Foydalanuvchi identifikatsiyasi | 1) Login / parol („Bilaman“) | Kirish |
Bank kartasini identifikatsiya qilish | 1) mikroprotsessorli bank kartasi („menda bor“), 2) PIN („Bilaman“) |
Karta hisob raqami (PAN) - bank kartasidan oʻqing |
Bank kartasini identifikatsiya qilish bioverifikatsiya bilan |
1) mikroprotsessorli bank kartasi („menda bor“), 2) biometrik omil (barmoq izi) („men“) |
Karta hisob raqami (PAN) - bank kartasidan oʻqing |
Mahsulot identifikatsiyasi shtrix-kod boʻyicha |
1) shtrix-kod („Menda bor“) | Element raqami |
Fayl identifikatsiyasi nazorat summasi boʻyicha |
1) nazorat summasi („men“) | Fayl nomi |
Fuqaroning identifikatsiyasi elektron imzo orqali |
1) elektron imzo tashuvchisi („menda bor“), 2) mediaga kirish paroli („Bilaman“) |
Sertifikat identifikatori (SNILS — tasdiqlash kaliti sertifikati uchun malakali elektron imzo) |
Subyektga identifikator berish (yaʼni, sub’ektni axborot tizimida roʻyxatdan oʻtkazish) baʼzan identifikatsiya deb ham ataladi[1].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Руководящий документ. Защита от несанкционированного доступа к информации. Термины и определения.“. 2009-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 26-mart.