Ashur Haydarov (rassom)
| Ashur Haydarov | |
| Haqiqiy ismi | Ashur Haydarov Qoraboyevich |
| Tavalludi | 14-iyul 1916-yil Samarqand viloyati (Rossiya imperiyasi) |
| Vafoti | 21-may 1998-yil Dushanbe Tojikiston |
| Sohasi | rassom, peyzaj, portret |
Ashur Haydarov (1916-yil 14-iyul Samarqandda tugʻilgan − 1998-yil 21-may Dushnabeda vafot etgan) − sovet, tojik rassomi.
Tojikiston SSRda xizmat koʻrsatgan artist, Tojikiston xalq artisti, SSSR rassomlar ittifoqi aʼzosi (1957)[1].
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Haydarov Ashur Qoraboyevich 1916-yil 14-iyulda Samarqand shahrida tugʻilgan.
1930-yilda Badiiy sanoat texnikumining kulolchilik boʻlimiga oʻqishga kirdi. 1934-yilda Samarqand rassomlik texnikumining rassomlik fakultetiga oʻqishga kiradi. 1938-yilda kollejni imtiyozli diplom bilan tugatib, chizmachilik oʻqituvchisi sifatida taʼlim oldi. Oʻqituvchilari Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arboblari Pavel Benkov, Zinaida Kovalevskaya, Lev Bure edi.
1938-yilda Samarqand teatrida rassom boʻlib ishlagan. 1939-yilda „Lenin yoʻli“ tahririyatining Samarqand viloyat gazetasida 1941-yilgacha rassom boʻlib ishladi. 1941-yil 20-avgustda frontga ketdi. 1942-yil kuzidan 1944-yilgacha nemislar tomonidan asirga olingan. 1944-yil may oyida 40 dan ortiq odam asirlikdan qochib, Budyonniy partizan otryadiga qoʻshildi. Ashur Haydarovni oʻz ichiga olgan ushbu otryadning sabotaj guruhi 1944-yil iyul oyida Lublin-Zimbotitsi avtomagistralida 2 ta nemis eshelonini portlatib yubordi. 1945-yilda Samarqand shahridagi yashash joyida demobilizatsiya qilingan. 1949-yilda Ashur Haydarov xalq dushmani deb eʼlon qilindi va u Karlag lagerlarida jazo muddatini oʻtadi[2]. Haydarov 1955-yilda ozod qilindi va reabilitatsiya qilindi. Rassom deyarli 40 yil oʻtgach, reabilitatsiya haqida rasmiy xat oldi. 1955-yildan uning hayoti va ijodi Dushanbe shahri bilan bogʻliq.
Haydarov Tojikiston SSRda xizmat koʻrsatgan artist, SSSR Rassomlar ittifoqi aʼzosi boʻlib, 1991-yilda Tojikiston xalq artisti unvoni bilan taqdirlangan. Rassomning asarlari Omsk, Gorkiy, Voronej shaharlaridagi Tasviriy sanʼat muzeylarida, Samarqand sanʼat muzeylarida, Tojikiston Milliy muzeyida, Dushanbeda, Moskva, Sankt-Peterburg, Olmaota shaharlaridagi Badiiy koʻrgazmalar va panoramalar direksiyasida, shuningdek, shaxsiy kolleksiyalarda saqlanadi.
A.Haydarov 1998-yil 21-mayda Dushanbe shahrida vafot etdi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Хайдаров Ашур Карабаевич“. 2012-yil 26-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 2-sentyabr.
- ↑ [1]:Posolstvo RK v RT peredalo risunki Tadjikskogo xudojnika v muzey pamyati politzaklyuchennix i repressirovannix v Almati