Adobo
 | |
| Asosiy komponentlari | cho'chqa go'shti, sirka, soya sousi, ziravorlar |
|---|---|
| Boshqa komponentlari | tovuq, dengiz mahsulotlari, sabzavotlar |
Adobo — filippin oshpazlik atamasi; choʻchqa goʻshtini (baʼzan tovuq bilan) sirka, soya sousi va ziravorlar bilan dimlab pishirish usulidir[1]. Guruch bilan tortiladi; shu bilan birga, goʻsht pishirilgan sousni tovoqqa quyib, yoki uni qarsildoq boʻlgunga qadar qovurib, quruq holda tortish mumkin[1]. Filippin oshxonasining ajralmas qismi hisoblanadi[2].
„Adobo“ soʻzi ispan tilidan olingan boʻlib (ispanchada adobo), moy, sirka va ziravorlardan iborat marinadni anglatadi[1]. Filippinni mustamlaka qilgan birinchi ispan Pedro de San Buenaventura adobo haqida yozgan; u buni „adobo de los naturales“ (ispanchada „adobo de los naturales“) deb atagan — bu unga oʻxshash ingredientlar bilan ispan taomini eslatgan; ammo, adobo ispanlardan oldin ham mavjud edi: sirka bilan qovurish tropik iqlim sharoitida goʻshtni yangi saqlashning mahalliy usuli hisoblanadi[3][4].
Adoboning koʻp turlari bor, ular kalmar, baliq, dengiz mahsulotlari, hasharotlar (chigirtkalar) va sabzavotlardan tayyorlanadi[1]. Eng mashhurlari quyida keltirilgan[3].
- Choʻchqa goʻshti va tovuq goʻshtidan adobo.
- Soya sousi oʻrniga Annatto bilan choʻchqa, tovuq yoki mol goʻshtili adobo; Batangasda ixtiro qilingan.
- „Adobo sa gata“ — kokos suti va yashil chili bilan tayyorlangan janubiy Luson turi.
- „Adobong puti“ (oq adobo) — soya sousi va dafna yaprogʻisiz tayyorlangan adobo turi.
- „Adobong puso ng saging“ — qisqichbaqalar pastasi bilan sirka ichidagi banan gullaridan sabzavotli adobo. Kelib chiqishi Kavit.
- „Adobong malutong“ (qarsildoq adobo) qayta pishirilgan adobo qoldiqlari boʻlib, qizdirilgan yogʻda qizarguncha qovuriladi.
- „Adobong pusit“ (kalmardan tayyorlangan adobo) — siyoh qoʻshilishi bilan sirka-soya sousida qovurilgan kalmar.
- „Apan-apan adobabo“ — suvli ismaloqdan tayyorlangan hiligaynon vegetarian adobosi.
Adobo kichik sopol idishlarda yoki zamonaviy idishlarda — tovalar va vokda[5] pishiriladi.
-
Guruchli adobo tovuq goʻshti -
Choʻchqa goʻshti
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Oxford 2014, s. 201.
- ↑ DeWitt, Dave. 1,001 Best Hot and Spicy Recipes. Andoza:Нп5, 2010 — 428-bet. ISBN 9781572841130.
- ↑ 3,0 3,1 Estrella, Serna. „Adobo: The History of A National Favorite“ (en). Pepper.ph (2013-yil 22-iyun). 2019-yil 9-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 1-may.
- ↑ Hosking, Richard. Authenticity in the Kitchen: Proceedings of the Oxford Symposium on Food and Cookery 2005. Oxford Symposium, 2006 — 299-bet. ISBN 9781903018477.
- ↑ The Culinary culture of the Philippines. Andoza:Нп5. ISBN 9780495115410.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Alan Davidson, Tom Jaine. The Oxford Companion to Food. Издательство Оксфордского университета, 2014. ISBN 978-0-19-104072-6.