Kontent qismiga oʻtish

Abon

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Abon

Abon mol-goʻshtidan
Milliy oshxona  Indoneziya
Asl nomi indonezcha: Abon
Kelib chiqishi  Indoneziya
Asosiy komponentlari goʻsht, tovuq, baliq yoki dengiz mahsulotlari, kokos suti, ziravorlar
Boshqa komponentlari qoʻziqorin, Piyoz, soya sousi, palma shakari, qisqichbaqa pastasi

Abon — bu Indoneziya oshxonasining, odatda kichik boʻlaklarga boʻlingan goʻsht, tovuq, baliq, dengiz mahsulotlari yoki kamdan-kam hollarda oʻsimlik yogʻida ziravorlar va kokos suti bilan qovurilgan baʼzi sabzavot mahsulotlari. Koʻpincha uning uchun asosiy mahsulot mol goʻshti boʻlib, mamlakatning nasroniy hududlarida choʻchqa goʻshtidan ham foydalaniladi.

U engil taom sifatida xizmat qilishi mumkin, lekin koʻpincha boshqa taomlar uchun qoʻshimcha ingredient yoki garnitür sifatida ishlatiladi — qaynatilgan guruch, bubur-ayam, nasi-goreng, noodle, omlet, shuningdek arem-arem pishirish uchun plomba sifatida ishlatiladi.

U uyda ham, sanoatda ham ishlab chiqariladi. U Indoneziyaning turli mintaqalarida mashhur, ammo Yava oshxonasida eng muhim rol oʻynaydi.

Kelib chiqishi va tarqalishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mol goʻshtini sotish. Shimoliy Sumatra

Abon — turli milliy nomlar ostida koʻplab Sharqiy Osiyo oshxonalarida uchraydigan taomning Indoneziya versiyasi. Uning retseptida Xitoy oshxonasining shubhasiz taʼsiri bor[1][2].unda shunga oʻxshash taom zhousu nomi ostida paydo boʻladi. Biroq, abon tayyorlash indoneziyaliklar tomonidan juda uzoq vaqtdan beri amalda boʻlganligi sababli, bu taom odatda ular tomonidan oʻziga xos, asl taom sifatida qabul qilinadi. Indoneziya abonining „oʻziga xosligi“ ning qoʻshimcha omili — bu retseptning maʼlum nuanslari: agar uni tayyorlash texnologiyasi xitoylik bilan deyarli bir xil boʻlsa, unda ishlatiladigan ziravorlar toʻplami sezilarli darajada farq qiladi. Bundan tashqari, agar Xitoy oshxonasi uchun bunday taomni qovurayotganda mahsulotlar faqat soya sousi bilan taʼmlangan boʻlsa, indoneziyaliklar bu maqsadda kokos sutidan foydalanadilar va soya sousi faqat baʼzida ziravorlardan biri sifatida qoʻshiladi[3].

Abon — Shimoliy va Janubiy Sumatra, Bali, Shimoliy Sulavesi kabi Indoneziyaning koʻplab mintaqalarida keng tarqalgan taom. Biroq, u Markaziy va Sharqiy Java provinsiyalarida ixcham yashovchi va boshqa koʻplab hududlarda tarqalib ketgan mamlakatdagi eng koʻp odamlar — yavaliklar oshxonasida eng muhim rol oʻynaydi[3] .

  1. Suryatini N. Ganie 2013, s. 774.
  2. Carla Maharani 2013, s. 31.
  3. 3,0 3,1 Lisdiana Fachruddin 1997.