Bu maqola oʻzbek tilining imlo qoidalariga muvofiq yozilmagan. Qarang: VP:ORFO. Iltimos, bu sahifani tekshirib, undagi xatolarni oʻnglang.(2023-06)
Abay viloyatidagi yongʻin – „Semey oʻrmoni“ davlat oʻrmon-tabiiy qoʻriqxonasida ikki marta chaqmoq urishi natijasida boshlangan jiddiy tabiiy ofat. Voqea 8-iyun kuni, soat 12:03 da Semey shahridan 25 kilometr uzoqlikdagi Batpaev oʻrmon xoʻjaligining 66-kvartalida sodir boʻldi.
Abay viloyatining „Semey oʻrmoni“ hududida yongʻin sodir boʻldi. Favqulodda vaziyatlar departamenti hududdagi yongʻinni tezda oʻchirishga harakat qilmoqda. Viloyat hokimi Nurlan Uranxayevning topshirigʻiga koʻra voqea joyiga tezkor shtab safarbar etilgan. Viloyat hokimi oʻrinbosari Dimitriy Garikovning aytishicha, yongʻinni oʻchirish uchun bitta vertolyot safarbar etilgan[1]. Dastlabki hisob-kitoblarga koʻra, Batpaev oʻrmon xoʻjaligi hududida 0,3 gektar oʻtin yongan.
Taxminan bir soat ichida ikkinchi vertolyot yetib keladi. Oʻskemendan uchib keladi. Yongʻin oʻrmon chetidan 11 kilometr uzoqlikda joylashgan. Aholi punktlari xavf ostida emas. Shunga qaramay, Romanovka va Kamishenka aholi punktlari chegaralarida xavfsizlik ishlari olib borilmoqda
Viloyatda havo harorati plyus 34 daraja, shamol tezligi 2 m/s[2].
Yongʻinni oʻchirish uchun Abay viloyati Favqulodda vaziyatlar boshqarmasidan 31 kishi va 9 texnika, oʻrmon xoʻjaligidan 28 kishi va 14 texnika safarbar etilgan.
Oʻt oʻchiruvchilar vaziyatni yanada ogʻirlashtirmaslik va yongʻinni oʻchirish uchun barcha zarur choralarni koʻrmoqda[3].
Oʻrmon yongʻini 2000 gektar maydonni qamrab oldi, viloyatning uchta qishlogʻi aholisi uylarini tark etishga majbur boʻldi.
Favqulodda vaziyatlar departamenti maʼlumotlariga koʻra, yongʻinni oʻchirishga Ichki ishlar vazirligining 300 nafar xodimi va 70 birlik texnikasi, oʻrmon xoʻjaligi qoʻmitasi va Mudofaa vazirligi, mahalliy ijro hokimiyati organlari xodimlari safarbar etilgan.
4 ta vertolyot safarbar etilgan, yongʻin sodir boʻlgan hududni havodan tekshirish va oʻt oʻchirish punktlariga suv chiqarish ishlari olib borilmoqda. Favqulodda vaziyatlar vaziri Yuriy Ilyinning qaroriga koʻra, vazir oʻrinbosari M. Quldikov yuborildi
Mahalliy ijroiya organlari Borodulixa qishlogʻidagi Ostrovskiy oʻrta maktabi va kollejida evakuatsiya punktlarini joylashtirdi.
Yongʻinni oʻchirish uchun 662 nafar shaxsiy tarkib, 177 texnika va 6 vertolyot safarbar qilingan.
Aviatsiya texnikasi bilan 80 marta 192 tonna suv sepildi. Hozir oʻrmon xoʻjaligining 14 nafar xodimi bilan aloqa yoʻq. Ularni qidirish boʻyicha tadbirlar oʻtkazilishi maʼlum qilindi[4].
Prezident Abay viloyatidagi halokatli yongʻin munosabati bilan yongʻinni oʻchirish ishlarini boshqarish vazifasini Favqulodda vaziyatlar vaziri Yuriy Ilyinga topshirdi. Ichki ishlar vazirligi maʼlumotlariga koʻra, oʻrmon xoʻjaligining uch xodimi halok boʻlgan, yana 11 nafar xodim qidirilmoqda.
Tabiiy yongʻinlar natijasida „favqulodda vaziyatlar tarmogʻi“ ishga tushirilib, psixologlar faoliyati yoʻlga qoʻyildi. Abay viloyatidagi tabiiy yongʻin munosabati bilan favqulodda vaziyatlar liniyasi ochilib, TJM va TJD psixologlarining ishi tashkil etildi: 8 7172 53 32 84, 8 722 235 38 31.
Tokayev hukumat va Abay viloyati maʼmuriyatiga halok boʻlgan oʻrmon xoʻjaligi xodimlarining oilalariga barcha zarur yordamni koʻrsatishni buyurdi.
Viloyat hokimi oʻrinbosari Dimitriy Garikov katta yongʻin sabablarini qayd etdi: 8-iyun kuni soat 12:03 da Semipalatinsk shahridan 25 kilometr uzoqlikdagi Batpaev oʻrmon xoʻjaligining 66-kvartalida yongʻin sodir boʻlgani haqida xabar kelib tushdi. Yongʻinga ikki marta chaqmoq urishi sabab boʻlgan. Hududda „Semey oʻrmoni“ davlat muassasasining yongʻin oʻchirish texnikasi faol boʻlgani uchun dastlab yongʻinni oʻchirishning imkoni boʻlmadi. Qumdan yasalgan baland tepaliklar bor, oʻrmondan yongʻin chiqqan joygacha boʻlgan masofa 11 kilometrni tashkil etgan.
Yongʻin joyiga texnika yetib kelganida, yongʻin maydoni 20 gektarni tashkil etgan. 30 darajadan yuqori harorat va kuchli shamol tufayli yongʻin 2 soat ichida 200 gektar maydonga tarqaldi.
Rossiya Prezidenti Vladimir Putin. Qirgʻiziston Respublikasi Prezidenti Sadir Japarov. Rus pravoslav cherkovi rahbari Patriarxi Kirill. Turkmaniston Prezidenti Serdar Berdimuhamedov. Ozarbayjon Prezidenti Ilhom Aliyev. Oʻzbekiston Shavkat Mirziyoyev Prezident, Turkiya Tashqi ishlar vazirligi, Turkiya Turkiya Prezidenti Rejep Tayyip Erdoʻgʻan Tojikiston Prezidenti. Pokiston Pokiston Bosh vaziri Shahboz Sharif Abay viloyatidagi yongʻinda qurbon boʻlgani munosabati bilan hamdardlik bildirdi.
Qoʻshma Shtatlar Qozogʻistondagi AQSh elchixonasida Milliy motam kunida AQSh bayrogʻini tushirib hamdardlik bildirdi.
