3D

3D — uch oʻlchamli, yaʼni kengligi, balandligi va chuqurligi (uzunligi) boʻlgan narsani anglatadi. Bizning jismoniy muhitimiz uch oʻlchovli va biz har kuni 3 oʻlchamli fazoda harakat qilamiz.

Odamlar ob’ektlar orasidagi fazoviy munosabatlarni faqat ularga qarash orqali idrok eta oladilar, chunki bizda chuqurlik idroki deb ham ataladigan 3 oʻlchamli idrok mavjud. Atrofga qaraganimizda, har bir koʻzdagi toʻr parda atrofimizdagi ikki oʻlchovli tasvirni hosil qiladi va miyamiz bu ikki tasvirni 3 oʻlchamli vizual tasvirga aylantiradi.

Insonlar chuqur idrok etish uchun foydalanadigan baʼzi vositalar:

Stereoskopik koʻrish: ikki koʻz biroz farqli tasvirlarni beradi; yaqinroq ob’ektlar uzoqdan koʻra koʻproq ajratilgan koʻrinadi.

Masofa: siz diqqatni yaqin yoki uzoq ob’ektga qaratganingizda, koʻzlaringizdagi linzalar jismonan shaklini oʻzgartirib, ob’ekt qanchalik uzoqda ekanligi haqida maʼlumot beradi.

Parallaks: boshingiz harakatlanayotganda, yaqinroq narsalar uzoqdan koʻra koʻproq harakat qiladi.

Hajmni aniqlash: agar siz ob’ektning taxminiy oʻlchamini bilsangiz, uning qanchalik katta koʻrinishidan kelib chiqib, uning qanchalik uzoqligini taxmin qilishingiz mumkin. Xuddi shunday, agar siz ikkita ob’ekt bir-biriga oʻxshash oʻlchamda ekanligini bilsangiz, lekin biri ikkinchisidan kattaroq koʻrinsa, siz kattaroq ob’ektni yaqinroq ekanligini idrok etasiz.

Atmosfera taʼsiri: yorugʻlik havoda tasodifiy tarqalib ketganligi sababli, uzoqdagi ob’ektlar yaqin atrofdagi narsalarga qaraganda kamroq yorugʻlikka ega. Uzoqdagi ob’ektlar ham kamroq rangga toʻyingan koʻrinadi va fonga oʻxshash yengil rang tusga ega (odatda koʻk).

Fan, texnologiya va matematika

Uch oʻlchovlilik bilan bogʻliq

• Uch oʻlchovli fazo
  • 3D kompyuter grafikasi, geometrik maʼlumotlarning uch oʻlchovli tasviridan foydalanadigan kompyuter grafikasi
  • 3D film, uch oʻlchovli tasvir illyuziyasini beruvchi kinofilm
  • 3D modellashtirish, har qanday uch oʻlchamli yuza yoki ob’ektning tasvirini ishlab chiqish
  • 3D bosma, uch oʻlchamli model shaklining uch oʻlchamli qattiq ob’ektini yaratish
  • 3D televizor, tomoshabinga uch oʻlchovlik idrokni yetkazuvchi televizor
  • Stereoskopiya, uch oʻlchamli vizual maʼlumotlarni yozib olishga yoki tasvirda uch oʻlchamlilik illyuziyasini yaratishga qodir boʻlgan har qanday texnika.

Fan va texnologiya yoki tijorat mahsulotlarida foydalanish

• 3D proyeksiya
• 3D renderlash
• 3D skanerlash, uch oʻlchamli ob’ektlarning uch oʻlchamli tasvirini yaratish
• 3D videooʻyini
• 3-D secure, onlayn kredit va debet karta operatsiyalari uchun xavfsiz protokol
• Biela kometasi, yoʻqolgan davriy kometa 1826-yilda topilgan
• British Rail Class 207, baʼzan 3D sifatida ham tanilgan

Musiqa

Musiqachilar

• Robert Del Naja (1965-yilda tugʻilgan), 3D sifatida ham tanilgan, ingliz rassomi va Massive Attack guruhidagi musiqachi
• The 3Ds, rok guruhi

Albomlar

• 3D (Go West albomi), 2010-yil
• 3D (The Three Degrees albomi), 1979-yil
• 3-D (I See Stars albomi) I See Stars guruhining debyut albomi
• 3-D (SPC ECO albomi)
• 3-D (TLC albomi), 2002-yil
• 3-D (Wrathchild America albomi)

Qoʻshiqlar

• „3-D“, Cheap Trickning 1983-yildagi " Next Position Please " albomidagi qoʻshigʻi

Boshqa foydalanilgan holatlar

• 3D aerobatika, aniq havo manevrlarini bajarish uchun uchuvchi samolyotlardan foydalangan holda uchish shakli
• 3D (Long-Aylend avtobusi), Nyu-York shtatida avtobus xizmati
• Isroillik siyosatchi va inson huquqlari faoli Natan Sharanskiy tomonidan taqdim etilgan antisemitizmning 3D testi
• Oʻrta barmoq, qoʻlning uchinchi raqami (qisqartirilgan 3D).
• Uch oʻlchovli shaxmat
• Threepence, bir necha mamlakatlarda qoʻllaniladigan tanga, qisqartirilgan holda „3D“
• 3D („Dudley Death Drop“), professional kurash boʻyicha ikki jamoaviy manevr