„Shavkatli mehnat uchun“ medali
| „Shavkatli mehnat uchun“ medali | ||
|---|---|---|
| ||
| Mamlakat | SSSR | |
| Turi | medal | |
| Statistika | ||
| Taʼsis sanasi | 27.12.1938 | |
| Birinchi taqdirlash | 15.01.1939 | |
| Mukofotlash soni | 1 825 100 | |
"Shavkatli mehnat uchun" medali SSSR Qurolli Kuchlari Prezidiumining 1938-yil 27-dekabrdagi „Shavkatli mehnat uchun“ medalini taʼsis etish toʻgʻrisida"gi farmoni bilan taʼsis etilgan.
Keyinchalik, medalning tavsifi SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1943-yil 19-iyundagi Farmoni bilan va medal toʻgʻrisidagi nizomga SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining Farmoni bilan oʻzgartirishlar kiritildi.
SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1980-yil 28-martdagi Farmoni bilan medal toʻgʻrisidagi nizom yangi tahrirda tasdiqlandi.
Medal tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]"Mehnat jasorati uchun" medali SSSRda taʼsis etilgan birinchi medallardan biridir. U urushdan oldingi ikki Sovet medalining „kattasi“ boʻlib, mehnat xizmatlarini taqdirlash uchun taʼsis etilgan. „Shavkatli mehnat uchun“ medali. Ushbu ikkita mehnat medalini jangovar hamkasblari — „Jasorat uchun“ va „Harbiy xizmatlari uchun“ medallari bilan taqqoslash mumkin.
Medal loyihasi muallifi — rassom Dubasov I. I.
SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining „Shavkatli mehnat uchun“ medali bilan taqdirlash toʻgʻrisidagi birinchi Farmoni 1939-yil 15-yanvarda imzolangan. Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasini qurollantirish, yangi turdagi qurollarni yaratish va rivojlantirishda mamlakat oldidagi beqiyos xizmatlarini hisobga olib, Kalinin nomidagi № 8 zavoddan 22 ta ishchi-xodimlar mazkur nishon bilan mukofotlandilar. Roʻyxatni birinchi boshini muhandis-konstruktor Nikolay Ivanovich Ovodov, loyiha muhandisi Abram Evseyevich Medvinskiy, elektr syexi boshligʻi Dmitriy Fadeyevich Kolobanov, syexning partiya tashkilotchisi Zinaida Ivanovna Ponomarevalar ochib berishdi.
SSSR Qurolli Kuchlari Prezidiumining 5-aprel 1939-yildagi „Qishloq maktablarining alohida oʻqituvchilarini mukofotlash toʻgʻrisida“ gi farmoni bilan boshqa mukofotlar bilan bir qatorda 972 kishi „Mehnat jasorati uchun“ medali bilan taqdirlangan.
SSSR Oliy Soveti Prezidiumining 1939-yil 23-dekabrdagi farmoni bilan Stalin nomidagi Katta Fargʻona kanali qurilishida oʻz xizmatlarini koʻrsatgan 277 nafar shaxs „Shavkatli mehnat uchun“ medali bilan taqdirlanishdi.
1941-yilga qadar sanoat va qishloq xoʻjaligidagi yuqori koʻrsatkichlari uchun 8 mingga yaqin kishi „Mehnat jasorati uchun“ medali bilan taqdirlangan. Ulugʻ Vatan urushi yillarida ushbu medal bilan 50 mingga yaqin fuqarolarga berilgan.
Medal Nizomi
[tahrir | manbasini tahrirlash]"Mehnatdagi jasorat uchun" medali bilan ishchilar, kolxozchilar, xalq xoʻjaligi mutaxassislari, fan, madaniyat, xalq taʼlimi, sogʻliqni saqlash xodimlari va SSSRning boshqa fuqarolari mukofotlanadi. „Mehnat jasorati uchun“ medali SSSR fuqarosi boʻlmagan shaxslarga ham berilishi mumkin.
„Mehnatdagi jasorat uchun“ medali bilan taqdirlanadi:
- mehnat unumdorligini oshirish va mahsulot sifatini yaxshilash uchun fidokorona ijodiy mehnati, ishlab chiqarish normalari, reja topshiriqlari va sosialistik majburiyatlarni ortigʻi bilan bajargani uchun;
- yangi texnologiyadan samarali foydalanish va ilgʻor texnologiyalarni ishlab chiqish, qimmatli ixtirolar va rasionalizatorlik takliflari uchun;
- fan, madaniyat, adabiyot, sanʼat, xalq taʼlimi, sogʻliqni saqlash, savdo, umumiy ovqatlanish, uy-joy kommunal xizmat koʻrsatish sohalarida erishgan yutuqlari uchun;
- yoshlarni kommunistik ruhda tarbiyalash va kasbga tayyorlash borasidagi samarali mehnati uchun;
- jismoniy tarbiya va sport sohasidagi yutuqlari uchun.
„Shavkatli mehnat uchun“ medali koʻkrakning chap tomoniga taqiladi va SSSRning boshqa medallari mavjud boʻlganda, Naximov medalidan keyin turadi.
Medal tasviri
[tahrir | manbasini tahrirlash]"Mehnat jasorati uchun" medali diametri 34 mm boʻlgan muntazam doira shakliga ega. Shunday koʻrinishdagi diametri 35 mm boʻlgan medal ham mavjud(1945).
Medalning old tomonining yuqori qismida yoqut-qizil emal bilan qoplangan besh qirrali relef yulduzi, uning markazida kumushrang bolgʻa va oʻroq tasvirlangan. Yulduzning qarama-qarshi chiziqlarining tepalari orasidagi masofa 19,2 mm, chiziqning yon tomonining uzunligi 6 mm. Yulduz ostida ikki qatorga bosilgan 2,8 mm balandlikdagi bosilgan harflarda „ZA TRUDOVUYu DOBLYeST“ yozuvi yoqut-qizil emal bilan qoplangan. Medalning pastki qismida „SSSR“ degan boʻrtma yozuv bor. Yozuv harflarining balandligi 3,3 mm.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Volodin A. N., Merlay N. M. Medali SSSR. — SPb.: Pechatniy dvor, 1997. — S. 37—40. — 301 s. — 3000 ekz. — ISBN 5-7062-0111-0.
- Колесников Г. А., Рожков А. М.. Ордена и медали СССР. Мн.: Народная асвета, 1986 — 55—56-bet.